Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Μεσιέ 54

{{Sky|18|55|03.28|-|30|28|42.6|87400}}
{{σφαιρωτό σμήνος
| όνομα = Μεσιέ 54
| εικόνα = [[Αρχείο:Messier 54 Hubble WikiSky.jpg|250px]]
| λεζάντα = Το Μεσιέ 54 από το [[Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ|ΔΤΧ]]
| credit = [[ΝΑΣΑ]]/STScI/WikiSky
| epoch = [[J2000]]
| class = ΙΙΙ
| constellation = [[Τοξότης (αστερισμός)|Τοξότης]]
| ra = {{RA|18|55|03.28}}<ref name="simbad">{{cite web
  | title=SIMBAD Astronomical Database
  | work=Results for NGC 6715
  | url=http://simbad.u-strasbg.fr/Simbad
  | accessdate=2006-11-16}}</ref>
| dec = {{DEC|-30|28|42.6}}<ref name="simbad" />
| dist_ly = 87.400 [[έτη φωτός]] <ref>[http://arxiv.org/abs/astro-ph/0510217v1 Gavin Ramsay and Kinwah Wu, Chandra observations of the globular cluster M54]</ref>
| dist_pc = 26.800 [[παρσέκ|pc]]
| appmag_v = 7,6
| size_v = 12’
| mass_kg =
| mass_msol =
| radius_ly = 153 έτη φωτός
| v_hb =
| age = 13 x 10<sup>9</sup> <ref name="Geisleretal2007">{{citation
 | last1 = Geisler | first1 = Doug
 | last2 = Wallerstein | first2 = George
 | last3 = Smith | first3 = Verne V.
 | last4 = Casetti-Dinescu | first4 = Dana I.
 | title = Chemical Abundances and Kinematics in Globular Clusters and Local Group Dwarf Galaxies and Their Implications for Formation Theories of the Galactic Halo
 | year = 2007 | date = September 2007
 | journal = The Publications of the Astronomical Society of the Pacific
 | volume = 119 | issue = 859 | page = 939–961
 | url = http://adsabs.harvard.edu/abs/2007PASP..119..939G
 | doi = 10.1086/521990}}</ref>
| notes = πιθανόν εξωγαλαξιακό
| names = [[New General Catalogue|NGC]] 6715,<ref name="simbad" /> GCl 104<ref name="simbad" />
}}
Το '''Μεσιέ 54''' (γνωστό και ως ''M54'' και ''NGC 6715'') είναι [[σφαιρωτό σμήνος]] σε απόσταση περίπου 87.500 ετών φωτός στον αστερισμό [[Τοξότης (αστερισμός)|Τοξότη]]. Είναι πιθανό να μην ανήκει στο [[γαλαξίας|Γαλαξία]], αλλά σε ένα δορυφόρο του, τον [[SagDEG]].

== Ιστορικό ==
Το Μεσιέ 54 ανακαλύφθηκε από το [[Σαρλ Μεσιέ]] το [[1778]]. Ο [[Ουίλιαμ Χέρσελ]] κατάφερε να αναλύσει τις εξώτερες περιοχές του, αν και αναλύεται σε άστρα πολύ δύσκολα.

== Χαρακτηριστικά ==
Το Μεσιέ 54 έχει διάμετρο περίπου 300 έτη φωτός και είναι ένα από τα πυκνότερα γνωστά σφαιρωτά σμήνη, με τάξη συγκέντρωσης ΙΙΙ. Το [[απόλυτο μέγεθος]] του Μεσιέ 54 είναι -10, κάνοντάς το ένα από τα πιο φωτεινά γνωστά σφαιρωτά σμήνη και στο Γαλαξία μόνο το εντυπωσιακό [[Ωμέγα Κενταύρου]] είναι φωτεινότερο.

Τα λαμπρότερα μέλη του Μ54 έχουν [[φαινόμενο μέγεθος]] 15,5. Επιπλέον, στο Μ54 έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 82 [[μεταβλητοί αστέρες]], εκ των οποίων τουλάχιστον 55 είναι [[παλλόμενοι μεταβλητοί αστέρες#RR Lyrae|μεταβλητοί τύπου RR Lyrae]], ενώ δύο είναι ημι-κανονικοί κόκκινοι μεταβλητοί με περιόδους 77 και 101 μέρες.

Τον Ιούλιο του 2009, μία ομάδα αστρονόμων εντόπισε ενδείξεις ύπαρξης μίας μαύρης τρύπας ενδιάμεσης μάζας στο πυρήνα του Μεσιέ 54 με [[μάζα]] περίπου 10<sup>4</sup> Μ<math>{\odot}</math>.<ref name="Ibata2009">{{citation
 | last1 = Ibata  | first1 = R.
 | last2 = Bellazzini  | first2 = M.
 | last3 = Chapman  | first3 = S. C.
 | last4 = Dalessandro | first4 = E.
 | last5 = Ferraro | first5 = F.
 | last6 = Irwin | first6 = M.
 | last7 = Lanzoni | first7 = B.
 | last8 = Lewis | first8 = G. F.
 | last9 = Mackey | first9 = A. D.
 | last10 = Miocchi | first10 = P.
 | last11 = Varghese | first11 = A.
 | title = Density and Kinematic Cusps in M54 at the Heart of the Sagittarius Dwarf Galaxy: Evidence for A <math>10^4 M_{sun}</math> Black Hole?
 | year = 2009 | date = July 2009
 | journal = The Astrophysical Journal Letters
 | volume = 699 | issue = 2 | page = L169-L173
 | url = http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/bib_query?arXiv:0906.4894
 | doi = 10.1088/0004-637X/699/2/L169
}}</ref>

== Θέση στο διάστημα ==
Για πολύ καιρό θεωρούνταν ότι απείχε από τη Γη περίπου 55.000 έτη φωτός, αλλά το [[1994]] ανακαλύφθηκε ότι το Μεσιέ 54 δεν ήταν μέρος του Γαλαξία, αλλά ήταν στην πραγματικότητα μέρος του [[Ελλειπτικός νάνος γαλαξίας του Τοξότη|ελλειπτικού νάνου του Τοξότη]], ενός από τα πιο πρόσφατα ανακαλυφθέντα μέλη της [[Τοπική ομάδα γαλαξιών|τοπικής ομάδας γαλαξιών]].
<ref name="Siegeletal2007">{{citation
 | last1 = Siegel | first1 = Michael H.
 | last2 = Dotter | first2 = Aaron
 | last3 = Majewski | first3 = Steven R.
 | last4 = Sarajedini | first4 = Ata
 | last5 = Chaboyer | first5 = Brian
 | last6 = Nidever | first6 = David L.
 | last7 = Anderson | first7 = Jay
 | last8 = Marín-Franch | first8 = Antonio
 | last9 = Rosenberg | first9 = Alfred
 | last10 = Bedin | first10 = Luigi R.
 | last11 = Aparicio | first11 = Antonio
 | last12 = King | first12 = Ivan
 | last13 = Piotto | first13 = Giampaolo
 | last14 = Reid | first14 = I. Neill
 | title = The ACS Survey of Galactic Globular Clusters: M54 and Young Populations in the Sagittarius Dwarf Spheroidal Galaxy
 | url = http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/bib_query?bibcode=2007ApJ...667L..57S
 | year = 2007 | date = September 2007
 | journal = The Astrophysical Journal
 | volume = 667 | issue = 1 | page = L57-L60
 | doi = 10.1086/522003
}}</ref> Έτσι το Μεσιέ 54 είναι το πρώτο εξωγαλαξιακό σφαιρωτό σμήνος που ανακαλύφθηκε, αν και δεν αναγνωριζόταν ως τέτοιο.

== Δείτε επίσης ==
* [[Ωμέγα Κενταύρου]]
* [[Mayall II]]

== Παραπομπές ==
<references />

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commons|Category:Messier 54}}
* [http://www.seds.org/messier/m/m054.html M54 @ SEDS Messier pages]


{{NGC 6500-6999}}
{{Αντικείμενα Μεσιέ}}
{{Portal bar|Αστρονομία}}

[[Κατηγορία:Σφαιρωτά σμήνη]]
[[Κατηγορία:Τοπική ομάδα γαλαξιών]]
[[Κατηγορία:Αντικείμενα Μεσιέ|54]]
[[Κατηγορία:Αντικείμενα NGC|6715]]
[[Κατηγορία:Τοξότης (αστερισμός)]]