Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα SARS-CoV-2

{{Άλλεςχρήσεις4|τον ιό|την έξαρση του το 2019|Πανδημία κορονοϊού 2019–20|την ασθένεια που προκαλεί|COVID-19}}

{{Ταξινομοπλαίσιο
| image              = SARS-CoV-2 without background.png
| image_caption     = Αναπαράσταση του ιοσωματίου του SARS-CoV-2
| εικόνα2           = 3D medical animation coronavirus structure el.png
| λεζάντα_εικόνας2  = Τρισδιάστατη αναπαράσταση του ιοσωματίου του SARS-CoV-2 με διατομή (δεξιά)
| πλάτος_εικόνας2   = 330px
| name               = ''SARS-CoV-2''
| virus_group        = IV
| ordo               = ''[[Nidovirales]]''
| familia            = ''[[Coronaviridae]]''
| subfamilia         = ''[[Coronavirinae]]''
| genus              =''[[Betacoronavirus]]''
| type_species      = ''Ιός του [[COVID-19]]''
| subdivision_ranks = Είδος
| subdivision       = 
}}

Ο '''κορονοϊός που προκαλεί το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο τύπου 2'''<ref name=":21">{{Cite journal|title=The species Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus: classifying 2019-nCoV and naming it SARS-CoV-2|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095448/|journal=Nature Microbiology|date=2020-03-02|issn=2058-5276|pmc=7095448|pmid=32123347|pages=1–9|doi=10.1038/s41564-020-0695-z}}</ref>, γνωστός με το διεθνές όνομα '''SARS-CoV-2''' (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2)<ref name=":1">{{cite web|url=https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/naming-the-coronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-that-causes-it|title=Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it|website=who.int|accessdate=20 March 2020|url-status=live}}</ref>, είναι [[ιός]] που προκαλεί την [[COVID-19|ασθένεια COVID-19]]<ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-china-51466362|title=Coronavirus disease named Covid-19|work=BBC News|date=2020-02-11|language=en-GB|accessdate=2021-02-16}}</ref> η οποία είναι υπεύθυνη για την τρέχουσα [[Πανδημία COVID-19|πανδημία του COVID-19]]. Η συνήθης ονομασία του είναι κορονοϊός, ενώ τού είχε αποδοθεί το προσωρινό όνομα "ο νέος κορονοϊός του 2019" (2019 novel coronavirus | 2019-nCoV), όπως επίσης «ο ανθρώπινος κορονοϊός του 2019» (human coronavirus 2019 | HCoV-19 ή hCoV-19)<ref>{{Cite journal|title=Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus (nCoV) : interim guidance, 11 January 2020|url=https://apps.who.int/iris/handle/10665/330376|date=2020|language=en|first=World Health|last=Organization}}</ref><ref name=":23">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/how-covid-spreads.html|title=COVID-19 and Your Health|last=CDC|ημερομηνία=2020-10-28|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref name="VanDoremalenBushmaker2020">{{Cite journal|title=Aerosol and Surface Stability of SARS-CoV-2 as Compared with SARS-CoV-1|first4=Myndi G.|first9=Natalie J.|last8=Harcourt|first8=Jennifer L.|last7=Tamin|first7=Azaibi|last6=Williamson|first6=Brandi N.|last5=Gamble|first5=Amandine|last4=Holbrook|last3=Morris|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7121658/|first3=Dylan H.|last2=Bushmaker|first2=Trenton|last=van Doremalen|first=Neeltje|doi=10.1056/NEJMc2004973|pmid=32182409|pmc=7121658|issn=0028-4793|date=2020-03-17|journal=The New England Journal of Medicine|last9=Thornburg}}</ref>. Μετά την έξαρση της λοίμωξης που προκλήθηκε από τον SARS-CoV-2, o [[Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας]] (ΠΟΥ) αποφάσισε να κηρύξει την έξαρσή του ως γεγονός διεθνούς ενδιαφέροντος στις 30 Ιανουαρίου 2020 και ως [[πανδημία]] στις 11 Μαρτίου 2020.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://www.who.int/news/item/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)|title=Statement on the second meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the outbreak of novel coronavirus (2019-nCoV)|website=www.who.int|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020|title=WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020|website=www.who.int|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref>

Ο SARS-CoV-2 είναι [[κορονοϊός]] με γονιδίωμα [[Ταξινόμηση κατά Baltimore#Ομάδα IV: Ιοί με μονόκλωνο RNA θετικής (+) πολικότητας|μονόκλωνου RNA θετικής πολικότητας]]<ref name="MachhiHerskovitz2020">{{Cite journal|title=The Natural History, Pathobiology, and Clinical Manifestations of SARS-CoV-2 Infections|last3=Senan|first9=Mahmudul|last8=Meigs|first8=Douglas D.|last7=Blomberg|first7=Wilson R.|last6=Oleynikov|first6=Maxim D.|last5=Nath|first5=Barnali|last4=Dutta|first4=Debashis|first3=Ahmed M.|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7373339/|last2=Herskovitz|first2=Jonathan|last=Machhi|first=Jatin|doi=10.1007/s11481-020-09944-5|pages=1–28|pmid=32696264|pmc=7373339|issn=1557-1890|date=2020-07-21|journal=Journal of Neuroimmune Pharmacology|last9=Hasan}}</ref> και είναι μεταδοτικός στον άνθρωπο<ref>{{Cite journal|title=A familial cluster of pneumonia associated with the 2019 novel coronavirus indicating person-to-person transmission: a study of a family cluster|first3=Kin-Hang|first9=Cyril Chik-Yan|last8=Liu|first8=Jieling|last7=Xing|first7=Fanfan|last6=Yang|first6=Jin|last5=Chu|first5=Hin|last4=To|first4=Kelvin Kai-Wang|last3=Kok|last2=Yuan|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7159286/|first2=Shuofeng|last=Chan|first=Jasper Fuk-Woo|doi=10.1016/S0140-6736(20)30154-9|issue=10223|volume=395|pages=514–523|pmid=31986261|pmc=7159286|issn=0140-6736|date=2020|journal=Lancet (London, England)|last9=Yip}}</ref>. Το [[Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (ΗΠΑ)|Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας]] (NIH) των ΗΠΑ τον περιγράφει ως διάδοχο του SΑRS-CoV-1<ref name="VanDoremalenBushmaker2020" />, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την έξαρση του ιού SARS το 2002-2004.

Ο SARS-CoV-2 είναι ιός ο οποίος έχει γενετικές ομοιότητες με τους κορονοϊούς SARS (SARS-CoV) (79,5%). Πιστεύεται ότι έχει προέλευση από τους ιούς που ευδοκιμούν σε ζώα και συγκεκριμένα στις [[Νυχτερίδα|νυχτερίδες]] με τις οποίες έχει υψηλή συσχέτιση (96%). Έρευνα εν εξελίξει από τον Φεβρουάριο του 2020 προσπαθεί να εξακριβώσει αν προέρχεται απευθείας από τις νυχτερίδες ή υπήρξε ενδιάμεσος ξενιστής, όπως ο [[παγκολίνος]]<ref>{{Cite journal|title=Novel Coronavirus (2019-nCoV): situation report, 22|url=https://apps.who.int/iris/handle/10665/330991|date=2020-02-11|language=en|first=World Health|last=Organization}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.dw.com/en/coronavirus-from-bats-to-pangolins-how-do-viruses-reach-us/a-52291570|title=Coronavirus: From bats to pangolins, how do viruses reach us? {{!}} DW {{!}} 26.03.2020|last=Welle (www.dw.com)|first=Deutsche|website=DW.COM|language=en-GB|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Ο ιός δείχνει μικρή γενετική ποικιλομορφία, γεγονός το οποίο υποδεικνύει ότι η διάδοσή του στους ανθρώπους είναι πιθανό να είχε συμβεί στα τέλη του 2019.

Με βάση τις επιδημιολογικές μελέτες, κάθε μόλυνση από τον ιό έχει ως αποτέλεσμα κατά μ.ο. 5,7 νέες μολύνσεις, όταν κανένα μέλος της κοινότητας δεν έχει ανοσία και δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο πρόληψης από τη διασπορά του ιού<ref name=":6">{{Cite journal|title=High Contagiousness and Rapid Spread of Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2|last=Sanche|first6=Ruian|last5=Hengartner|first5=Nick|last4=Romero-Severson|first4=Ethan|last3=Xu|first3=Chonggang|last2=Lin|first2=Yen Ting|first=Steven|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7323562/|doi=10.3201/eid2607.200282|issue=7|volume=26|pages=1470–1477|pmid=32255761|pmc=7323562|issn=1080-6040|date=2020-7|journal=Emerging Infectious Diseases|last6=Ke}}</ref>. Ο ιός εξαπλώνεται μεταξύ των ανθρώπων μέσω της στενής επαφής τους και μέσω των αναπνευστικών σταγονιδίων που παράγονται από τον βήχα ή το φτέρνισμα<ref name=":23"/>. Εισέρχεται στα ανθρώπινα κύτταρα με τη βοήθεια του ενζύμου μετατροπής της αγγειοτασίνης 2 (angiotensin converting enzyme 2 | ACE2) στο οποίο προσκολλάται αρχικά η ακίδα του, και στη συνέχεια το ένζυμο μεμβράνης TMPRSS2 την "κόβει", αποκαλύπτωντας έτσι τα πεπτίδια σύντηξης που θα βυθιστούν στην κυταρική μεβράνη.<ref name=":13">{{Cite journal|title=A pneumonia outbreak associated with a new coronavirus of probable bat origin|first3=Xian-Guang|first9=Bei|last8=Zhu|first8=Yan|last7=Si|first7=Hao-Rui|last6=Zhang|first6=Wei|last5=Zhang|first5=Lei|last4=Hu|first4=Ben|last3=Wang|last2=Yang|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095418/|first2=Xing-Lou|last=Zhou|first=Peng|doi=10.1038/s41586-020-2012-7|issue=7798|volume=579|pages=270–273|pmid=32015507|pmc=7095418|issn=0028-0836|date=2020|journal=Nature|last9=Li}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Functional assessment of cell entry and receptor usage for SARS-CoV-2 and other lineage B betacoronaviruses|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095430/|journal=Nature Microbiology|date=2020-02-24|issn=2058-5276|pmc=7095430|pmid=32094589|pages=1–8|doi=10.1038/s41564-020-0688-y|first=Michael|last=Letko|first2=Andrea|last2=Marzi|first3=Vincent|last3=Munster}}</ref><ref>{{Cite journal|title=SARS-CoV-2 Cell Entry Depends on ACE2 and TMPRSS2 and Is Blocked by a Clinically Proven Protease Inhibitor|first3=Simon|first9=Nai-Huei|last8=Herrler|first8=Georg|last7=Schiergens|first7=Tobias S.|last6=Erichsen|first6=Sandra|last5=Herrler|first5=Tanja|last4=Krüger|first4=Nadine|last3=Schroeder|last2=Kleine-Weber|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7102627/|first2=Hannah|last=Hoffmann|first=Markus|doi=10.1016/j.cell.2020.02.052|issue=2|volume=181|pages=271–280.e8|pmid=32142651|pmc=7102627|issn=0092-8674|date=2020-04-16|journal=Cell|last9=Wu}}</ref>

== Ορολογία ==

[[Αρχείο:COVID-19 pandemic related sign in Greece 04.jpg|μικρογραφία|αριστερά|Ενημερωτικά φυλλάδια του [[Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας|ΕΟΔΥ]] για τον νέο κορονοϊό 2019(nCov2019) στην Ελλάδα.]]

Κατά την έναρξη της έξαρσης του ιού στη [[Γουχάν|Γούχαν]] (Wuhan) της [[Κίνα]]<nowiki/>ς, χρησιμοποιήθηκαν διάφορα ονόματα για την περιγραφή του. Μερικά από αυτά ήταν "κορονοϊός" ή "κορονοϊός της Γούχαν"<ref>{{Cite web|url=https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/01/22/798277557/how-does-wuhan-coronavirus-compare-to-mers-sars-and-the-common-cold|title=How Does The Novel Coronavirus Compare With MERS, SARS And The Common Cold?|website=NPR.org|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref name=":19">{{Cite journal|title=What you need to know about the novel coronavirus|url=https://www.nature.com/articles/d41586-020-00209-y|journal=Nature|date=2020-01-24|doi=10.1038/d41586-020-00209-y|language=en|first=Dan|last=Fox}}</ref>. Τον Ιανουάριο του 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνέστησε τη χρησιμοποίηση της προσωρινής ονομασίας "νέος κορονοϊός 2019" (2019-nCov)<ref>{{Cite journal|title=Novel Coronavirus (2019-nCoV): situation report, 10|url=https://apps.who.int/iris/handle/10665/330775|date=2020-01-30|language=en|first=World Health|last=Organization}}</ref>. Η σύσταση αυτή εναρμονιζόταν με τις οδηγίες του ΠΟΥ κατά της χρήσης γεωγραφικών τοποθεσιών, ειδών ζώων ή ομάδων ατόμων για την ονοματοδοσία ενός ιού<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.todayonline.com/world/wuhan-novel-coronavirus-named-covid-19-who|title=Novel coronavirus named 'Covid-19': WHO|website=TODAYonline|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref name=":3">{{Cite news|url=https://www.economist.com/china/2020/02/17/the-coronavirus-spreads-racism-against-and-among-ethnic-chinese|title=The coronavirus spreads racism against—and among—ethnic Chinese|work=The Economist|date=2020-02-17|issn=0013-0613|accessdate=2021-02-16}}</ref>.

Στις 11 Φεβρουαρίου 2020, η Διεθνής Επιτροπή Ταξινόμησης των ιών υιοθέτησε την επίσημη ονομασία του ιού ως "κορονοϊός σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου τύπου 2",<ref name=":1" /> για να αποφευχθεί η σύγχυση με την ασθένεια που προκαλεί ο ιός SARS ([[σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο]] τύπου 1). Αναλόγως, ο ΠΟΥ αναφέρεται στις δημόσιες αναφορές στον ιό αυτόν ως ο "ιός SARS-CoV-2" <ref name=":1" /><ref>{{Cite web|url=https://qz.com/1820422/coronavirus-why-wont-who-use-the-name-sars-cov-2/|title=Why won’t the WHO call the coronavirus by its name, SARS-CoV-2?|last=Hui|first=Mary|website=Quartz|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref> και σε ορισμένα ερευνητικά άρθρα ως "HCoV-19"<ref name="VanDoremalenBushmaker2020" /><ref>{{Cite journal|title=Zoonotic origins of human coronavirus 2019 (HCoV-19 / SARS-CoV-2): why is this work important?|last=Wong|first6=Yong-Gang|last5=Zhang|first5=Zhi-Gang|last4=Chen|first4=Xin-Wen|last3=Wang|first3=Qi-Hui|last2=Bi|first2=Yu-Hai|first=Gary|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7231470/|doi=10.24272/j.issn.2095-8137.2020.031|issue=3|volume=41|pages=213–219|pmid=32314559|pmc=7231470|issn=2095-8137|date=2020-5|journal=Zoological Research|last6=Yao}}</ref><ref name=":14">{{Cite journal|title=The proximal origin of SARS-CoV-2|last=Andersen|first5=Robert F.|last4=Holmes|first4=Edward C.|last3=Lipkin|first3=W. Ian|last2=Rambaut|first2=Andrew|first=Kristian G.|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7095063/|doi=10.1038/s41591-020-0820-9|pages=1–3|pmid=32284615|pmc=7095063|issn=1078-8956|date=2020-03-17|journal=Nature Medicine|last5=Garry}}</ref>.

Το ευρύ κοινό αποκαλεί τον ιό ως "κορονοϊό" και τη ασθένεια που προκαλεί "COVID-19". Επίσης μερικοί ηγέτες κρατών χρησιμοποιούν τον όρο "κινέζικος ιός" στα κοινωνικά δίκτυα και σε συνεντεύξεις, καλλιεργώντας ξενοφοβικά αντανακλαστικά στις χώρες τους, που αντιτίθεται με τις συστάσεις του ΠΟΥ για τη σωστή διαδικασία ονοματοδοσίας ενός ιού<ref name=":2" /><ref name=":3" />.

== Ιολογία ==

=== Μόλυνση και μετάδοση ===
Η μετάδοση του SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε άνθρωπο επιβεβαιώθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2020, κατά τη διάρκεια της [[Πανδημία COVID-19|πανδημίας COVID-19]]<ref>{{Cite journal|title=The epidemic of 2019-novel-coronavirus (2019-nCoV) pneumonia and insights for emerging infectious diseases in the future|first2=Zhi|first7=Xing-Yi|last6=Luo|first6=Rui|last5=Qiu|first5=Ye|last4=Zhou|first4=Zhi-Jian|last3=Wang|first3=Qiong|last2=You|last=Li|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1286457920300307|first=Jin-Yan|language=en|doi=10.1016/j.micinf.2020.02.002|issue=2|series=Special issue on the new coronavirus causing the COVID-19 outbreak|volume=22|pages=80–85|issn=1286-4579|date=2020-03-01|journal=Microbes and Infection|last7=Ge}}</ref>. Η μετάδοση θεωρήθηκε αρχικά ότι συμβαίνει κυρίως μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων από βήχα και φτάρνισμα σε απόσταση περίπου 1,8 μέτρων<ref name=":23"/>. Πειράματα απέδειξαν ότι η ομιλία αποτελεί έναν πρόσθετο τρόπο μετάδοσης<ref>{{Cite journal|title=Visualizing Speech-Generated Oral Fluid Droplets with Laser Light Scattering|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7179962/|journal=The New England Journal of Medicine|date=2020-04-15|issn=0028-4793|pmc=7179962|pmid=32294341|doi=10.1056/NEJMc2007800|first=Philip|last=Anfinrud|first2=Valentyn|last2=Stadnytskyi|first3=Christina E.|last3=Bax|first4=Adriaan|last4=Bax}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The airborne lifetime of small speech droplets and their potential importance in SARS-CoV-2 transmission|doi=10.1073/pnas.2006874117|first4=Philip|last3=Bax|first3=Adriaan|last2=Bax|first2=Christina E.|last=Stadnytskyi|first=Valentyn|issue=22|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7275719/|volume=117|pages=11875–11877|pmid=32404416|pmc=7275719|issn=0027-8424|date=2020-06-02|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America|last4=Anfinrud}}</ref> και μάλιστα αρκετά μεταδοτική σε εσωτερικούς χώρους, με μικρή ροή αέρα<ref>{{Cite web|url=https://www.livescience.com/covid-19-spread-talking-coughing-indoors.html|title=Talking is worse than coughing for spreading COVID-19 indoors|last=January 2021|first=Rachael Rettner-Senior Writer 20|website=livescience.com|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Evolution of spray and aerosol from respiratory releases: theoretical estimates for insight on viral transmission|first2=L. C. C.|first5=E.|last4=Giusti|first4=A.|last3=Gkantonas|first3=S.|last2=Mesquita|last=de Oliveira|url=https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspa.2020.0584|first=P. M.|doi=10.1098/rspa.2020.0584|issue=2245|volume=477|pages=20200584|date=2021-01-27|journal=Proceedings of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences|last5=Mastorakos}}</ref>. Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ιός μπορεί επίσης να μεταφερθεί στον αέρα, με τα αερολύματα να μπορούν να μεταδώσουν τον ιό<ref>{{Cite journal|title=Mounting evidence suggests coronavirus is airborne — but health advice has not caught up|url=https://www.nature.com/articles/d41586-020-02058-1|journal=Nature|date=2020-07-08|pages=510–513|volume=583|issue=7817|doi=10.1038/d41586-020-02058-1|language=en|first=Dyani|last=Lewis}}</ref>. Κατά τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, πιστεύεται ότι κατά μέσο όρο 1,000 μολυσματικά ιοσωμάτια SARS-CoV-2 ξεκινούν μια νέα λοίμωξη<ref>{{Cite journal|title=Genomic epidemiology of superspreading events in Austria reveals mutational dynamics and transmission properties of SARS-CoV-2|last3=Nicholson|first9=Lukas|last8=Lercher|first8=Alexander|last7=Agerer|first7=Benedikt|last6=Aberle|first6=Stephan W.|last5=Schmid|first5=Daniela|last4=Penz|first4=Thomas|first3=Michael D.|url=https://stm.sciencemag.org/content/12/573/eabe2555|last2=Genger|first2=Jakob-Wendelin|last=Popa|first=Alexandra|language=en|doi=10.1126/scitranslmed.abe2555|issue=573|volume=12|pmid=33229462|issn=1946-6234|date=2020-12-09|journal=Science Translational Medicine|last9=Endler|accessdate=2021-02-16|archivedate=2021-04-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210416160518/https://stm.sciencemag.org/content/12/573/eabe2555|deadurl=}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Superspreading Events Without Superspreaders: Using High Attack Rate Events to Estimate Nº for Airborne Transmission of COVID-19|url=https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.10.21.20216895v1|journal=medRxiv|date=2020-10-23|pages=2020.10.21.20216895|doi=10.1101/2020.10.21.20216895|language=en|first=Mara|last=Prentiss|first2=Arthur|last2=Chu|first3=Karl K.|last3=Berggren}}</ref>.

Η έμμεση επαφή μέσω μολυσμένων επιφανειών είναι μια άλλη πιθανή αιτία μόλυνσης<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/getting-workplace-ready-for-covid-19.pdf|title=Getting your workplace ready for COVID-19|ημερομηνία=|website=www.who.int|publisher=Who}}</ref>. Προκαταρκτική έρευνα δείχνει ότι ο ιός μπορεί να παραμείνει βιώσιμος σε [[πλαστικό]] και [[Ανοξείδωτος χάλυβας|ανοξείδωτο χάλυβα]] (AISI 304) για έως και τρεις ημέρες, αλλά δεν επιβιώνει στο χαρτόνι για περισσότερο από μία ημέρα ή σε [[Χαλκός|χαλκό]] για περισσότερες από τέσσερις ώρες<ref name="VanDoremalenBushmaker2020" />. Ο ιός καταστρέφεται από το [[σαπούνι]], το οποίο αποσταθεροποιεί τη διπλή στιβάδα των [[Λιπίδιο|λιπιδίων]] του<ref>{{Cite web|url=https://www.nationalgeographic.com/science/2020/03/why-soap-preferable-bleach-fight-against-coronavirus/|title=Why soap is preferable to bleach in the fight against coronavirus|ημερομηνία=2020-03-18|website=Science|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref> Το ιικό [[RNA]] έχει επίσης βρεθεί σε δείγματα [[Κόπρανα|κοπράνων]] και [[σπέρμα]] από μολυσμένα άτομα<ref>{{Cite journal|title=Clinical Characteristics and Results of Semen Tests Among Men With Coronavirus Disease 2019|last=Li|first5=Shixi|last4=Zhao|first4=Weiguo|last3=Bao|first3=Pengtao|last2=Jin|first2=Meiling|first=Diangeng|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7206502/|doi=10.1001/jamanetworkopen.2020.8292|issue=5|volume=3|pmid=32379329|pmc=7206502|issn=2574-3805|date=2020-05-07|journal=JAMA Network Open|last5=Zhang}}</ref>.

Ο βαθμός στον οποίο ο ιός είναι μολυσματικός κατά τη διάρκεια της περιόδου επώασης είναι αβέβαιος, αλλά έρευνα έδειξε ότι στον [[Φάρυγγας|φάρυγγα]] φτάνει στο μέγιστο ιικό φορτίο περίπου τέσσερις ημέρες μετά τη μόλυνση<ref>{{Cite journal|title=Virological assessment of hospitalized patients with COVID-2019|last3=Guggemos|first9=Patrick|last8=Jones|first8=Terry C.|last7=Niemeyer|first7=Daniela|last6=Müller|first6=Marcel A.|last5=Zange|first5=Sabine|last4=Seilmaier|first4=Michael|first3=Wolfgang|url=https://www.nature.com/articles/s41586-020-2196-x|last2=Corman|first2=Victor M.|last=Wölfel|first=Roman|language=en|doi=10.1038/s41586-020-2196-x|issue=7809|volume=581|pages=465–469|issn=1476-4687|date=2020-05|journal=Nature|last9=Vollmar}}</ref> ή την πρώτη εβδομάδα των συμπτωμάτων και μειώνεται μετά<ref>{{Cite journal|title=Temporal profiles of viral load in posterior oropharyngeal saliva samples and serum antibody responses during infection by SARS-CoV-2: an observational cohort study|first3=Wai-Shing|first9=Jacky Man-Chun|last8=Cai|first8=Jian-Piao|last7=Yip|first7=Cyril Chik-Yan|last6=Lung|first6=David Christopher|last5=Wu|first5=Tak-Chiu|last4=Tam|first4=Anthony Raymond|last3=Leung|last2=Tsang|url=https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(20)30196-1/abstract|first2=Owen Tak-Yin|last=To|first=Kelvin Kai-Wang|language=English|doi=10.1016/S1473-3099(20)30196-1|issue=5|volume=20|pages=565–574|pmid=32213337|issn=1473-3099|date=2020-05-01|journal=The Lancet Infectious Diseases|last9=Chan}}</ref>.

Μια μελέτη από ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας διαπίστωσε ότι η ρινική κοιλότητα είναι φαινομενικά η κυρίαρχη αρχική θέση για μόλυνση με επακόλουθη εισπνοή ιού που προκαλεί, στους πνεύμονες, αναπνευστική λοίμωξη που ονομάστηκε Covid19<ref>{{Cite journal|title=SARS-CoV-2 Reverse Genetics Reveals a Variable Infection Gradient in the Respiratory Tract|first3=Caitlin E.|first9=Boyd L.|last8=Lee|first8=Rhianna E.|last7=Kato|first7=Takafumi|last6=Dinnon|first6=Kenneth H.|last5=Asakura|first5=Takanori|last4=Martinez|first4=David R.|last3=Edwards|last2=Okuda|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7250779/|first2=Kenichi|last=Hou|first=Yixuan J.|doi=10.1016/j.cell.2020.05.042|issue=2|volume=182|pages=429–446.e14|pmid=32526206|pmc=7250779|issn=0092-8674|date=2020-07-23|journal=Cell|last9=Yount}}</ref>.

Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις μετάδοσης SARS-CoV-2 από άνθρωπο σε ζώα, συμπεριλαμβανομένων παραδειγμάτων σε [[αιλουρίδες]]<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/04/06/nyregion/bronx-zoo-tiger-coronavirus.html|title=Bronx Zoo Tiger Is Sick With the Coronavirus|last=Goldstein|first=Joseph|work=The New York Times|date=2020-04-06|language=en-US|issn=0362-4331|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Ορισμένοι οργανισμοί υγείας έχουν συμβουλεύσει όσους έχουν μολυνθεί με SARS-CoV-2 να περιορίσουν την επαφή τους με τα ζώα<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/daily-life-coping/animals.html|title=COVID-19 and Your Health|last=CDC|ημερομηνία=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-02-16}}</ref>.
==== Ασυμπτωματική μετάδοση ====
Την 1η Φεβρουαρίου 2020, o Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε ότι "η μετάδοση από ασυμπτωματικούς φορείς πιθανότατα δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα μετάδοσης"<ref>{{Cite journal|title=Novel Coronavirus (2019-nCoV): situation report, 12|url=https://apps.who.int/iris/handle/10665/330777|date=2020-02-01|language=en|first=World Health|last=Organization}}</ref>. Μια έρευνα διαπίστωσε ότι το 17% των λοιμώξεων είναι ασυμπτωματικές και τα ασυμπτωματικά άτομα είχαν 42% λιγότερες πιθανότητες να μεταδώσουν τον ιό<ref>{{Cite journal|title=What the data say about asymptomatic COVID infections|url=https://www.nature.com/articles/d41586-020-03141-3|journal=Nature|date=2020-11-18|pages=534–535|volume=587|issue=7835|doi=10.1038/d41586-020-03141-3|language=en|first=Bianca|last=Nogrady}}</ref>.

Ωστόσο, ένα επιδημιολογικό μοντέλο στην έναρξη της επιδημίας στην Κίνα έδειξε ότι «η προ-συμπτωματική περίοδος μπορεί να είναι συνήθης μεταξύ των εργαστηριακά επιβεβαιωμένων λοιμώξεων» και ότι οι [[υποκλινικές λοιμώξεις]], δηλαδή όσοι πέρασαν ασυμπτωματικά τη νόσο, μπορεί να ήταν η πηγή της πλειονότητας των λοιμώξεων<ref>{{Cite journal|title=Substantial undocumented infection facilitates the rapid dissemination of novel coronavirus (SARS-CoV-2)|first2=Sen|first7=Jeffrey|last6=Yang|first6=Wan|last5=Zhang|first5=Tao|last4=Song|first4=Yimeng|last3=Chen|first3=Bin|last2=Pei|last=Li|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7164387/|first=Ruiyun|doi=10.1126/science.abb3221|issue=6490|volume=368|pages=489–493|pmid=32179701|pmc=7164387|issn=0036-8075|date=2020-05-01|journal=Science (New York, N.y.)|last7=Shaman}}</ref>. Αυτά τα ευρήματα μπορούν να εξηγήσουν πώς από τους 217 επιβαίνοντες στο πλοίο ενός κρουαζιερόπλοιου που αγκυροβόλησε στο [[Μοντεβιδέο|Μοντεβίδεο]], μόνο 24 από τους 128 που διαγνώστηκαν θετικοί για ιικό RNA ήταν συμπτωματικοί<ref>{{Cite journal|title=COVID-19: in the footsteps of Ernest Shackleton|doi=10.1136/thoraxjnl-2020-215091|first3=Jeffery Peter|last2=Cocks|first2=Christine|last=Ing|first=Alvin J.|language=en|issue=8|url=https://thorax.bmj.com/content/75/8/693|volume=75|pages=693–694|pmid=32461231|issn=0040-6376|date=2020-08-01|journal=Thorax|last3=Green}}</ref>. Ομοίως, μια μελέτη ενενήντα τεσσάρων ασθενών που νοσηλεύτηκαν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2020 υπολόγισε ότι οι ασθενείς παράγουν τη μεγαλύτερη ποσότητα ιού δύο έως τρεις ημέρες πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα και ότι «σημαντικό ποσοστό μετάδοσης πιθανότατα πραγματοποιείται πριν από τα πρώτα συμπτώματα του [[Ασθενής μηδέν|ασθενή μηδέν]]»<ref>{{Cite journal|title=Temporal dynamics in viral shedding and transmissibility of COVID-19|last3=Wu|first9=Yujuan|last8=Wong|first8=Jessica Y.|last7=Lau|first7=Yiu Chung|last6=Hao|first6=Xinxin|last5=Wang|first5=Jian|last4=Deng|first4=Xilong|first3=Peng|url=https://www.nature.com/articles/s41591-020-0869-5|last2=Lau|first2=Eric H. Y.|last=He|first=Xi|language=en|doi=10.1038/s41591-020-0869-5|issue=5|volume=26|pages=672–675|issn=1546-170X|date=2020-05|journal=Nature Medicine|last9=Guan}}</ref>.

==== Επαναμόλυνση ====
Υπάρχουν ακόμα πολλά ερωτήματα σχετικά με την επαναμόλυνση και τη διάρκεια της ανοσίας<ref name=":11">{{Cite journal|title=Coronavirus reinfections: three questions scientists are asking|url=https://www.nature.com/articles/d41586-020-02506-y|journal=Nature|date=2020-09-04|pages=168–169|volume=585|issue=7824|doi=10.1038/d41586-020-02506-y|language=en|first=Heidi|last=Ledford}}</ref>. Δεν είναι γνωστό πόσο συχνή είναι η επαναμόλυνση, αλλά υπάρχουν αναφορές που έχουν δείξει ότι συμβαίνει με τη σοβαρότητα της λοίμωξης να ποικίλει<ref name=":11" />.

Η πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση επαναμόλυνσης ήταν ένας 33χρονος άντρας από το Χονγκ Κονγκ που βρέθηκε για πρώτη φορά θετικός στις 26 Μαρτίου 2020, στις 15 Απριλίου 2020 μετά από δύο αρνητικές δοκιμές δεν υπήρχε πλέον ιικός φορέας στον οργανισμό του και βρέθηκε θετικός ξανά στις 15 Αυγούστου 2020 (142 ημέρες αργότερα), η οποία επιβεβαιώθηκε αναλύοντας ολόκληρη την γενετική ακολουθία του ιού, από την οποία κατέληξαν ότι τα ιικά γονιδιώματα ανήκουν σε διαφορετικούς [[Κλάδος|κλάδους]] μετάλλαξης<ref name=":12">{{Cite journal|title=COVID-19 re-infection by a phylogenetically distinct SARS-coronavirus-2 strain confirmed by whole genome sequencing|first4=Allen Wing-Ho|first9=Hoi-Wah|last8=Yuan|first8=Shuofeng|last7=Fong|first7=Carol Ho-Yan|last6=Tam|first6=Anthony Raymond|last5=Chan|first5=Wan-Mui|last4=Chu|last3=Ip|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7499500/|first3=Jonathan Daniel|last2=Hung|first2=Ivan Fan-Ngai|last=To|first=Kelvin Kai-Wang|doi=10.1093/cid/ciaa1275|pmid=32840608|pmc=7499500|issn=1058-4838|date=2020-08-25|journal=Clinical Infectious Diseases: An Official Publication of the Infectious Diseases Society of America|last9=Tsoi}}</ref>. Τα ευρήματα έδειξαν ότι η [[Ανοσία αγέλης|ανοσία της αγέλης]] μπορεί να μην εξαλείψει τον ιό εάν η επαναμόλυνση δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο και ότι τα εμβόλια μπορεί να μην είναι σε θέση να παρέχουν δια βίου προστασία έναντι στον ιό<ref name=":12" />.

Μια άλλη μελέτη κατέγραψε έναν 25χρονο άνδρα από τη Νεβάδα που βρέθηκε θετικός στον SARS-CoV-2 στις 18 Απριλίου 2020 και στις 5 Ιουνίου 2020, ενώ είχαν προηγηθεί δύο αρνητικοί έλεγχοι. Δεδομένου ότι οι γονιδιωματικές αναλύσεις έδειξαν σημαντικές γενετικές διαφορές μεταξύ των δειγμάτων του SARS-CoV-2 που λήφθηκαν σε αυτές τις δύο ημερομηνίες, οι συγγραφείς της μελέτης περίπτωσης διαπίστωσαν ότι αυτό ήταν μια νέα μόλυνση. Η δεύτερη μόλυνση του άνδρα ήταν συμπτωματικά πιο σοβαρή από την πρώτη λοίμωξη, αλλά οι μηχανισμοί που θα μπορούσαν να εξηγήσουν αυτό δεν είναι γνωστοί ακόμα<ref>{{Cite journal|title=Genomic evidence for reinfection with SARS-CoV-2: a case study|first3=Paul D|first9=Cyprian C|last8=Verma|first8=Subhash C|last7=Laverdure|first7=Chris|last6=Gorzalski|first6=Andrew|last5=Crawford|first5=Natalie|last4=Kerwin|first4=Heather|last3=Hartley|last2=Sevinsky|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7550103/|first2=Joel R|last=Tillett|first=Richard L|doi=10.1016/S1473-3099(20)30764-7|issue=1|volume=21|pages=52–58|pmid=33058797|pmc=7550103|issn=1473-3099|date=2021-1|journal=The Lancet. Infectious Diseases|last9=Rossetto}}</ref>.

=== Ανίχνευση ===
Για την ανίχνευση του ιού χρησιμοποιούνται τρεις κατηγορίες τεστ. Τα μοριακά τεστ ανίχνευσης του γενετικού υλικού του ιού που στηρίζονται σε διάφορες παραλλαγές της [[αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης|αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης]] μετά από [[αντίστροφη μεταγραφάση|αντίστροφη μεταγραφή]] (RT-PCR = ''Reverse Transcription - Polymerase Chain Reaction''), τα τεστ [[αντιγόνο]]υ που συνήθως ανιχνεύουν μέρος της πρωτεΐνης επιφάνειας του ιού (rapid test), και τα τεστ αντισωμάτων που ανιχνεύουν τα αντισώματα που έχει παράγει αυτός που έχει προσβληθεί από τον ιό.<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/symptoms-testing/testing.html|title=COVID-19 and Your Health|last=CDC|ημερομηνία=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-03-27}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/TestingStrategy_Objective-Sept-2020.pdf|title=COVID-19 testing strategies and objectives|website=ecdc.europa.eu|accessdate=27 Μαρτίου 2021}}</ref> Kάποια από τα τεστ αυτά διεξάγονται από εξειδικευμένα εργαστήρια και κάποια άλλα μπορούν να διεξαχθούν από μη εξειδικευμένο προσωπικό (π.χ. self test που είναι τεστ αντιγόνου). Το κλινικό υλικό από το οποίο ανιχνεύεται ο ιός είναι από το αναπνευστικό σύστημα, δλδ. ρινοφαρρυγγικό, στοματοφαρυγγικό, έκκριμα και βρογχικές εκκρίσεις, και από το σάλιο. Κάθε τεστ έχει διαφορετική ευαισθησία, η οποία προσδιορίζεται με συγκεκριμένο πρωτόκολλο - κλινική δοκιμή. Τα μοριακά τεστ έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία και ειδικότητα και γι' αυτό είναι πιο ακριβείς στην ανίχνευση του ιού. Τα rapid test είναι λιγότερο ευαίσθητα και απαιτούν σχετικά υψηλό ιικό φορτίο, συνεπώς σε ασυμπτωματικούς μπορούν να βγουν ψευδώς αρνητικά. Ειδικά τα θετικά rapid test πρέπει να επιβεβαιώνονται με μοριακό έλεγχο για να αποκλείεται η περίπτωση του ψευδώς θετικού αποτελέσματος.<ref>Μπουλούτζα, Πέννυ. (27 Μαρτίου 2021). «Τα τεστ ανίχνευσης στο "σκάνερ" των ειδικών. ''Η Καθημερινή''. σελ. 9.</ref>

== Προέλευση ==
[[Αρχείο:SARS-CoV-1_and_2_-_mammals_as_carriers.png|μικρογραφία|Μετάδοση του Sars-Cov-1 και του Sars-Cov-2 από θηλαστικά ως βιολογικοί φορείς σε ανθρώπους.]]

=== Φυσική δεξαμενή και ζωονοσολογική προέλευση ===
Οι πρώτες γνωστές λοιμώξεις από το SARS-CoV-2 ανακαλύφθηκαν στο [[Γουχάν|Γούχαν]] της [[Κίνα]]ς<ref name=":13" />. Η αρχική πηγή ιογενούς μετάδοσης στον άνθρωπο παραμένει ασαφής, όπως και εάν ο ιός έγινε παθογόνος πριν ή μετά τη μετάδοση στον άνθρωπο<ref name=":15" /><ref>{{Cite web|url=https://www.popsci.com/story/health/wuhan-coronavirus-china-wet-market-wild-animal/|title=We’re still not sure where the novel coronavirus really came from|website=Popular Science|language=en|accessdate=2021-02-17}}</ref>. Επειδή πολλοί από τους πρώτους ασθενείς ήταν εργαζόμενοι στην [[Αγορά Θαλασσινών Χουανάν|αγορά θαλασσινών Χουανάν]]<ref>{{Cite web|url=https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S0140-6736%2820%2930183-5|title=Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China|last=|website=The Lancet}}</ref><ref name="ChenZhou2020">{{Cite journal|title=Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study|first3=Xuan|first9=Ying|last8=Wang|first8=Jingli|last7=Qiu|first7=Yang|last6=Han|first6=Yang|last5=Gong|first5=Fengyun|last4=Qu|first4=Jieming|last3=Dong|last2=Zhou|url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30211-7/abstract|first2=Min|last=Chen|first=Nanshan|language=English|doi=10.1016/S0140-6736(20)30211-7|issue=10223|volume=395|pages=507–513|pmid=32007143|issn=0140-6736|date=2020-02-15|journal=The Lancet|last9=Liu}}</ref> έχει προταθεί ότι ο ιός μπορεί να προέρχεται από την αγορά<ref name=":14" /><ref name=":16">{{Cite journal|title=Mystery deepens over animal source of coronavirus|url=https://www.nature.com/articles/d41586-020-00548-w|journal=Nature|date=2020-02-26|pages=18–19|volume=579|issue=7797|doi=10.1038/d41586-020-00548-w|language=en|first=David|last=Cyranoski}}</ref>. Ωστόσο, άλλη έρευνα δείχνει ότι οι επισκέπτες ενδέχεται να έχουν εισαγάγει τον ιό στην αγορά, γεγονός το οποίο συνετέλεσε στη συνέχεια ταχεία διάδοση των λοιμώξεων<ref name=":15" /><ref>{{Cite web|url=http://www.chinaxiv.org/abs/202002.00033|title=ChinaXiv.org 中国科学院科技论文预发布平台|website=www.chinaxiv.org|accessdate=2021-02-17}}</ref>. Μια ανάλυση φυλογενετικού δικτύου των 160 πρώτων γονιδιωμάτων του Sars-Cov-2 που πραγματοποιήθηκαν σε δειγματοληψία από τον Δεκέμβριο του 2019 έως τον Φεβρουάριο του 2020 έδειξε ότι ο τύπος ιού που σχετίζεται στενότερα με τον κορονοϊό νυχτερίδας ήταν πιο άφθονος στο [[Γκουανγκντόνγκ]] της Κίνας και χαρακτηρίστηκε ως τύπος "A"<ref>{{Cite web|url=https://www.pnas.org/content/pnas/early/2020/04/07/2004999117.full.pdf|title=Phylogenetic network analysis of SARS-CoV-2 genomes|last=Peter Forster|website=PNAS}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.cam.ac.uk/research/news/covid-19-genetic-network-analysis-provides-snapshot-of-pandemic-origins|title=COVID-19: genetic network analysis provides ‘snapshot’ of pandemic origins|ημερομηνία=2020-04-09|website=University of Cambridge|language=en|accessdate=2021-02-17}}</ref>. Η έρευνα για τη [[φυσική δεξαμενή]] του ιού που προκάλεσε το ξέσπασμα του SARS το 2002–2004 είχε ως αποτέλεσμα την ανακάλυψη πολλών κορωνών ιών νυχτερίδας τύπου SARS, οι οποίες προέρχονται κυρίως από το γένος Rhinolophus των [[Πεταλοειδείς νυχτερίδες|πεταλοειδών νυχτερίδων]]. Η φυλογενετική ανάλυση δείχνει ότι τα δείγματα που ελήφθησαν από το Rhinolophus sinicus εμφανίζουν ομοιότητα 80% με το SARS-CoV-2<ref>{{Cite journal|title=The 2019‐new coronavirus epidemic: Evidence for virus evolution|last=Benvenuto|first6=Massimo|last5=Angeletti|first5=Silvia|last4=Spoto|first4=Silvia|last3=Ciccozzi|first3=Alessandra|last2=Giovanetti|first2=Marta|first=Domenico|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7166400/|doi=10.1002/jmv.25688|issue=4|volume=92|pages=455–459|pmid=31994738|pmc=7166400|issn=0146-6615|date=2020-4|journal=Journal of Medical Virology|last6=Ciccozzi}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Bat SARS-like coronavirus isolate bat-SL-CoVZC45, complete genome|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/MG772933.1|date=2020-09-29|language=en-US}}</ref>. Η φυλογενετική ανάλυση δείχνει επίσης ότι ένας ιός από τους Rhinolophus affinis, που συλλέχθηκε στην επαρχία Γιουνάν και ονομάστηκε ως RaTG13, έχει 96% ομοιότητα με το SARS-CoV-2<ref name=":13" /><ref>{{Cite journal|title=Bat coronavirus RaTG13, complete genome|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/MN996532.1|date=2020-03-24|language=en-US}}</ref>.
[[Αρχείο:Naturalis_Biodiversity_Center_-_RMNH.MAM.33160.b_dor_-_Rhinolophus_sinicus_-_skin.jpeg|αριστερά|μικρογραφία|Δείγματα που λήφθηκαν από ''Rhinolophus sinicus'', ένα είδος πεταλοειδών νυχτερίδων, έδειξε 80% ομοιότητα με τον SARS-CoV-2.]]
Οι νυχτερίδες θεωρούνται η πιο πιθανή φυσική δεξαμενή του SARS-CoV-2<ref>{{Cite journal|title=Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding|first3=Juan|first9=Baoying|last8=Song|first8=Hao|last7=Wang|first7=Wenling|last6=Wu|first6=Honglong|last5=Yang|first5=Bo|last4=Niu|first4=Peihua|last3=Li|last2=Zhao|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7159086/|first2=Xiang|last=Lu|first=Roujian|doi=10.1016/S0140-6736(20)30251-8|issue=10224|volume=395|pages=565–574|pmid=32007145|pmc=7159086|issn=0140-6736|date=2020|journal=Lancet (London, England)|last9=Huang}}</ref>, αλλά οι διαφορές μεταξύ του ιού της νυχτερίδας και του SARS-CoV-2 υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι μολύνθηκαν μέσω ενός ενδιάμεσου ξενιστή<ref name=":16" />. Αν και μελέτες έχουν δείξει ορισμένους πιθανούς υποψηφίους, ο αριθμός και οι ταυτότητες των ενδιάμεσων ξενιστών παραμένουν αβέβαιες<ref>{{Cite journal|title=The SARS-CoV-2 outbreak: What we know|first=Di|first4=Zhicong|last3=Liu|first3=Qun|last2=Wu|first2=Tiantian|last=Wu|language=English|url=https://www.ijidonline.com/article/S1201-9712(20)30123-5/abstract|doi=10.1016/j.ijid.2020.03.004|volume=94|pages=44–48|pmid=32171952|issn=1201-9712|date=2020-05-01|journal=International Journal of Infectious Diseases|last4=Yang}}</ref>. Σχεδόν το ήμισυ του γονιδιώματος του ιού έχει φυλογενετική γενεαλογία διαφορετική από γνωστούς συγγενείς<ref>{{Cite journal|title=Full-genome evolutionary analysis of the novel corona virus (2019-nCoV) rejects the hypothesis of emergence as a result of a recent recombination event|first2=E. G.|first6=S.|last5=Sourvinos|first5=G.|last4=Panayiotakopoulos|first4=G.|last3=Magiorkinis|first3=G.|last2=Kostaki|last=Paraskevis|url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1567134820300447|first=D.|language=en|doi=10.1016/j.meegid.2020.104212|volume=79|pages=104212|issn=1567-1348|date=2020-04-01|journal=Infection, Genetics and Evolution|last6=Tsiodras}}</ref>.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2020 έδειξε ότι οι [[Παγκολίνος|παγκολίνοι]] είναι ένας ενδιάμεσος ξενιστής κορονοϊών τύπου SARS-CoV-2.<ref>{{Cite journal|title=Isolation of SARS-CoV-2-related coronavirus from Malayan pangolins|last3=Feng|first9=Xiaobing|last8=Guo|first8=Yaqiong|last7=Li|first7=Na|last6=Zou|first6=Jie-Jian|last5=Zhang|first5=Xu|last4=Zhou|first4=Niu|first3=Yaoyu|url=https://www.nature.com/articles/s41586-020-2313-x|last2=Zhai|first2=Junqiong|last=Xiao|first=Kangpeng|language=en|doi=10.1038/s41586-020-2313-x|issue=7815|volume=583|pages=286–289|issn=1476-4687|date=2020-07|journal=Nature|last9=Li}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The Potential Intermediate Hosts for SARS-CoV-2|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7554366/|journal=Frontiers in Microbiology|date=2020-09-30|issn=1664-302X|pmc=7554366|pmid=33101254|volume=11|doi=10.3389/fmicb.2020.580137|first=Jie|last=Zhao|first2=Wei|last2=Cui|first3=Bao-ping|last3=Tian}}</ref>. Ωστόσο, πρόσθετες μελέτες δείχνουν ότι οι παγκολίνοι είναι απίθανο να είναι φυσικές δεξαμενές ή ενδιάμεσοι ξενιστές για το SARS-CoV-2. Δείγματα που λήφθηκαν από παγκολίνους, που κατασχέθηκαν στο Γκουανγκντόνγκ, ήταν μόνο κατά 92% ταυτόσημα με την αλληλουχία του γονιδιώματος του SARS-CoV-2, ποσοστό πολύ χαμηλός για είναι οι παγκολίνοι ενδιάμεσοι ξενιστές. Επιπλέον, οι παγκολίνοι είναι απίθανο να είναι φυσικές δεξαμενές για ιούς τύπου SARS-CoV-2 επειδή αρρωσταίνουν από τη μόλυνση, σε αντίθεση με τις πραγματικές δεξαμενές όπως οι νυχτερίδες<ref name=":17">{{Cite journal|title=Characteristics of SARS-CoV-2 and COVID-19|first=Ben|first4=Zheng-Li|last3=Zhou|first3=Peng|last2=Guo|first2=Hua|last=Hu|doi=10.1038/s41579-020-00459-7|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7537588/|pages=1–14|pmid=33024307|pmc=7537588|issn=1740-1526|date=2020-10-06|journal=Nature Reviews. Microbiology|last4=Shi}}</ref>. Η περιοχή προσκόλλησης των υποδοχέων της πρωτεΐνης της ακίδας του ιού των παγκολίνων είναι πολύ παρόμοια με εκείνη του SARS-CoV-2, με πέντε κρίσιμα αμινοξέα στον μηχανισμό προσκόλλησης στον υποδοχέα να είναι ταυτόσημοι και στους δύο ιούς<ref name=":17" />. Ωστόσο, ο ιός των παγκολίνων αποδεικνύεται ότι προσκολλάται ελάχιστα στον ανθρώπινο υποδοχέα ACE2<ref>{{Cite journal|title=Evolution patterns of SARS-CoV-2: Snapshot on its genome variants|first4=Alessandra|first9=Silvia|last8=Caruso|first8=Arnaldo|last7=Tambone|first7=Vittoradolfo|last6=Ceccarelli|first6=Giancarlo|last5=Fabris|first5=Silvia|last4=Ciccozzi|last3=Campisi|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7836704/|first3=Giovanni|last2=Benedetti|first2=Francesca|last=Giovanetti|first=Marta|doi=10.1016/j.bbrc.2020.10.102|pmid=33199021|pmc=7836704|issn=0006-291X|date=2020-11-06|journal=Biochemical and Biophysical Research Communications|last9=Angeletti}}</ref>.

Όλα τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι ο SARS-CoV-2 έχει φυσική ζωική προέλευση και δεν είναι γενετικά κατασκευασμένος<ref>{{Cite web|url=https://www.who.int/publications-detail-redirect/origin-of-sars-cov-2|title=Origin of SARS-CoV-2|website=www.who.int|language=en|accessdate=2021-02-17}}{{απέτυχε η επαλήθευση}}</ref>. Παρ 'όλα αυτά, στις αρχές της πανδημίας, οι θεωρίες συνωμοσίας εξαπλώθηκαν στα [[μέσα κοινωνικής δικτύωσης]] ισχυριζόμενες ότι ο ιός ήταν βιο-μηχανικής προέλευσης από την Κίνα στο Ινστιτούτο Ιολογίας του [[Γουχάν]]<ref>{{Cite journal|title=The COVID-19 pandemic as a scientific and social challenge in the 21st century|first=Vassilios|first5=Demetrios A.|last4=Baliou|first4=Stella|last3=Rizos|first3=Emmanouil|last2=Goulielmaki|first2=Maria|last=Zoumpourlis|doi=10.3892/mmr.2020.11393|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7453598/|issue=4|volume=22|pages=3035–3048|pmid=32945405|pmc=7453598|issn=1791-2997|date=2020-10|journal=Molecular Medicine Reports|last5=Spandidos}} {{απέτυχε η επαλήθευση}}</ref>.

== Φυλογενετική και ταξινομία ==
[[Αρχείο:Schematic presentation of the SARS-CoV-2 genome Structure.webp|μικρογραφία|Σχηματική απεικόνιση του ιοσωμάτιου του Sars-Cov-2 και η συσχέτιση με το κομμάτι του γονιδιώματος, που αντιστοιχεί κάθε μέρος του ιού, από τη συνολική γονιδιακή αλληλουχία.]]
Ο SARS-CoV-2 ανήκει στην ευρεία οικογένεια ιών γνωστών ως κορονοϊοί<ref name=":19" />. Είναι ένας ιός RNA (+ ssRNA) με γονιδίωμα [[Ταξινόμηση κατά Baltimore#Ομάδα IV: Ιοί με μονόκλωνο RNA θετικής (+) πολικότητας|μονόκλωνου RNA θετικής πολικότητας]]<ref name="MachhiHerskovitz2020" />. Άλλοι κορονοϊοί είναι ικανοί να προκαλέσουν ασθένειες που κυμαίνονται από το κοινό κρυολόγημα έως τις πιο σοβαρές ασθένειες όπως το [[Αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής|αναπνευστικό σύνδρομο Μέσης Ανατολής]] (MERS, ποσοστό [[θνητότητα]]ς ~ 34%). Είναι ο έβδομος γνωστός κορονοϊός που μολύνει ανθρώπους, μετά τους [[Ανθρώπινος κορονοϊος 229E|229E]], [[Ανθρώπινος κορονοϊος NL63|NL63]], [[Ανθρώπινος κορονοϊος OC43|OC43]], [[Ανθρώπινος κορονοϊός HKU1|HKU1]], MERS-CoV και τον αρχικό SARS-CoV<ref>{{Cite journal|title=A Novel Coronavirus from Patients with Pneumonia in China, 2019|first3=Wenling|first9=Weifeng|last8=Huang|first8=Baoying|last7=Zhao|first7=Xiang|last6=Song|first6=Jingdong|last5=Yang|first5=Bo|last4=Li|first4=Xingwang|last3=Wang|last2=Zhang|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7092803/|first2=Dingyu|last=Zhu|first=Na|doi=10.1056/NEJMoa2001017|issue=8|volume=382|pages=727–733|pmid=31978945|pmc=7092803|issn=0028-4793|date=2020-02-20|journal=The New England Journal of Medicine|last9=Shi}}</ref>.

Όπως και ο σχετιζόμενος με το SARS κορονοϊός που εμπλέκεται στο ξέσπασμα του SARS το 2003, ο SARS-CoV-2 είναι μέλος του υπογένους Sarbecovirus (βήτα-κορονοϊός | β-Cov)<ref>{{Cite web|url=https://nextstrain.org/groups/blab/sars-like-cov|title=auspice|website=nextstrain.org|accessdate=2021-02-17}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Global Epidemiology of Bat Coronaviruses|first=Antonio C. P.|first4=Patrick C. Y.|last3=Lau|first3=Susanna K. P.|last2=Li|first2=Xin|last=Wong|doi=10.3390/v11020174|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6409556/|issue=2|volume=11|pmid=30791586|pmc=6409556|issn=1999-4915|date=2019-02-20|journal=Viruses|last4=Woo}}</ref>. Η αλληλουχία του RNA του ιοσωμάτιου έχει μήκος περίπου 30.000 βάσεις, σχετικά μεγάλη για κορονοϊό. O SARS-CoV-2 είναι o μοναδικός ανάμεσα στους γνωστούς ιούς βήτα-κορονοϊούς, λόγω της ύπαρξης μίας πολυβασικής περιοχής τμήσης, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένη παθογένεια και τη μεταδοτικότητα σε σχέση με άλλους ιούς<ref name=":14" /><ref>{{Cite journal|title=Structure, Function, and Antigenicity of the SARS-CoV-2 Spike Glycoprotein|last=Walls|first6=David|last5=McGuire|first5=Andrew T.|last4=Wall|first4=Abigail|last3=Tortorici|first3=M. Alejandra|last2=Park|first2=Young-Jun|first=Alexandra C.|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7102599/|doi=10.1016/j.cell.2020.02.058|issue=2|volume=181|pages=281–292.e6|pmid=32155444|pmc=7102599|issn=0092-8674|date=2020-04-16|journal=Cell|last6=Veesler}}</ref><ref>{{Cite journal|title=The spike glycoprotein of the new coronavirus 2019-nCoV contains a furin-like cleavage site absent in CoV of the same clade|first2=C.|first6=E.|last5=Seidah|first5=N.G.|last4=Canard|first4=B.|last3=de Lamballerie|first3=X.|last2=Valle|last=Coutard|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7114094/|first=B.|doi=10.1016/j.antiviral.2020.104742|volume=176|pages=104742|pmid=32057769|pmc=7114094|issn=0166-3542|date=2020-4|journal=Antiviral Research|last6=Decroly}}</ref>.

Με επαρκή αριθμό γονιδιακών ακολουθιών, είναι δυνατόν να ανακατασκευαστεί ένα φυλογενετικό δέντρο του ιστορικού μεταλλάξεων μιας οικογένειας ιών. Έως τις 12 Ιανουαρίου 2020, πέντε γονιδιώματα του SARS-CoV-2 είχαν απομονωθεί από το Wuhan και αναφέρθηκαν από το Κινεζικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CCDC) και από άλλα ιδρύματα<ref>{{Cite web|url=https://virological.org/t/novel-2019-coronavirus-genome/319|title=Novel 2019 coronavirus genome|ημερομηνία=2020-01-11|website=Virological|language=en|accessdate=2021-02-17}}</ref>, ο αριθμός των γονιδιωμάτων αυξήθηκε σε 42 κατά έως τις 30 Ιανουαρίου 2020<ref name=":20">{{Cite web|url=https://nextstrain.org/narratives/ncov/sit-rep/2020-01-30|title=auspice|website=nextstrain.org|accessdate=2021-02-17}}</ref>. Μια φυλογενετική ανάλυση αυτών των δειγμάτων έδειξε ότι "σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με το πολύ επτά μεταλλάξεις σε σχέση με έναν κοινό πρόγονο", υπονοώντας ότι η πρώτη ανθρώπινη μόλυνση εμφανίστηκε τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο του 2019<ref name=":20" />. Από τις 7 Μαΐου 2020, 4.690 γονιδιώματα SARS-CoV-2 που συλλέχτηκαν σε δειγματοληψίες σε έξι ηπείρους ήταν διαθέσιμα στο κοινό<ref>{{Cite web|url=https://nextstrain.org/ncov/global|title=auspice|website=nextstrain.org|accessdate=2021-02-17}}</ref>.

Στις 11 Φεβρουαρίου 2020, η Διεθνής Επιτροπή Ταξινόμησης των ιών ανακοίνωσε ότι σύμφωνα με τους υφιστάμενους κανόνες που υπολογίζουν ιεραρχικές σχέσεις μεταξύ των κορονοϊών με βάση πέντε υπάρχουσες αλληλουχίες νουκλεϊκών οξέων, από τις διαφορές μεταξύ αυτού που ονομάστηκε τότε 2019-nCoV και του ιού από την επιδημία τους SARS το 2003, δεν επαρκούσαν για να τα καταστήσει ξεχωριστά είδη ιών. Ως εκ τούτου, αναγνώρισαν το 2019-nCoV ως ιό κορονοϊού που σχετίζεται με σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο<ref name=":21" />.

Τον Ιούλιο του 2020, οι επιστήμονες ανέφεραν ότι μια πιο μολυσματική παραλλαγή SARS-CoV-2 με μία παραλλαγή στην πρωτεΐνη της ακίδα G614 αντικατέστησε το D614 ως την κυρίαρχη μορφή στην πανδημία<ref>{{Cite web|url=https://medicalxpress.com/news/2020-07-infectious-strain-covid-dominates-global.html|title=New, more infectious strain of COVID-19 now dominates global cases of virus: study|website=medicalxpress.com|language=en|accessdate=2021-02-17}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Tracking Changes in SARS-CoV-2 Spike: Evidence that D614G Increases Infectivity of the COVID-19 Virus|first3=Sandrasegaram|first9=Tanmoy|last8=Giorgi|first8=Elena E.|last7=Hengartner|first7=Nick|last6=Abfalterer|first6=Werner|last5=Theiler|first5=James|last4=Yoon|first4=Hyejin|last3=Gnanakaran|last2=Fischer|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7332439/|first2=Will M.|last=Korber|first=Bette|doi=10.1016/j.cell.2020.06.043|issue=4|volume=182|pages=812–827.e19|pmid=32697968|pmc=7332439|issn=0092-8674|date=2020-08-20|journal=Cell|last9=Bhattacharya}}</ref>. Τον Οκτώβριο του 2020 οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι μια παραλλαγή, η 20A.EU1, που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στην Ισπανία στις αρχές του καλοκαιριού, έχει γίνει η πιο συχνή παραλλαγή σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες<ref>{{Cite web|url=https://www.cnbc.com/2020/10/29/coronavirus-variant-seen-spreading-across-europe-research-says.html|title=A new coronavirus variant is seen spreading across Europe, research says|last=Meredith|first=Sam|ημερομηνία=2020-10-29|website=CNBC|language=en|accessdate=2021-02-17}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Emergence and spread of a SARS-CoV-2 variant through Europe in the summer of 2020|last3=Nadeau|first8=Richard A.|last7=Stadler|first7=Tanja|last6=Consortium|first6=SeqCOVID-SPAIN|last5=Candelas|first5=Fernando González|last4=Comas|first4=Iñaki|first3=Sarah|url=https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.10.25.20219063v1|last2=Zuber|first2=Moira|last=Hodcroft|first=Emma B.|language=en|doi=10.1101/2020.10.25.20219063|pages=2020.10.25.20219063|date=2020-10-28|journal=medRxiv|last8=Neher}}</ref>.

Τον Οκτώβριο του 2020, οι ερευνητές ανακάλυψαν ένα γονίδιο που ονομάζεται ORF3d, στο γονιδίωμα του ιού Covid-19. Είναι άγνωστο εάν η πρωτεΐνη που παράγεται από το ORF3d έχει κάποια λειτουργία, αλλά προκαλεί ισχυρή ανοσοαπόκριση. Το ORF3d είχε εντοπιστεί στο παρελθόν, σε μια παραλλαγή του κορονοϊού που μολύνει τους [[Παγκολίνος|παγκολίνους]]<ref>{{Cite web|url=https://www.sciencealert.com/scientists-find-mysterious-gene-within-gene-hidden-in-the-coronavirus-genome|title=Scientists Just Found a Mysteriously Hidden 'Gene Within a Gene' in SARS-CoV-2|last=Dockrill|first=Peter|website=ScienceAlert|language=en-gb|accessdate=2021-02-17}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Dynamically evolving novel overlapping gene as a factor in the SARS-CoV-2 pandemic|first4=Chen|editor-first=Antonis|last8=Wei|first8=Xinzhu|last7=Kolokotronis|first7=Sergios-Orestis|last6=Ludwig|first6=Christina|last5=Kuo|first5=Chen-Hao|last4=Meng|last3=Goldberg|url=https://doi.org/10.7554/eLife.59633|first3=Tony L|last2=Ardern|first2=Zachary|last=Nelson|first=Chase W|doi=10.7554/eLife.59633|volume=9|pages=e59633|issn=2050-084X|date=2020-10-01|journal=eLife|editor-last=Rokas}}</ref>.

== Σημαντικές παραλλαγές ==
{{Main| Παραλλαγές του SARS-CoV-2}}
[[Αρχείο:052120 EG covid-mutation inline1 desktop 680.png|μικρογραφία|Γράφημα με τους κλάδους των μεταλλάξεων που έχουν καταγραφεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας του 2019 έως τα τέλη Απριλίου 2020.]]
Έχουν καταγραφεί χιλιάδες παραλλαγές του SARS-Cov-2, οι οποίες μπορούν να ομαδοποιηθούν σε μεγαλύτερους [[Κλάδος|κλάδους]]<ref>{{Cite web|url=http://www.who.int/bulletin/volumes/98/7/20-253591/en/|title=WHO {{!}} Variant analysis of SARS-CoV-2 genomes|website=WHO|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Έχουν προταθεί διαφορετικές ονοματολογίες για τον κάθε κλάδο. Το Nextstrain χωρίζει τις παραλλαγές σε πέντε κύριες ομάδες(19Α, 19Β, 20Α, 20Β και 20C), ενώ το GISAID τις χωρίζει σε επτά(L, O, V, S, G, GH και GR)<ref>{{Cite journal|title=Geographical and temporal distribution of SARS-CoV-2 clades in the WHO European Region, January to June 2020|last3=Connor|first9=Áine|last8=Neher|first8=Richard A|last7=Melidou|first7=Angeliki|last6=Maurer-Stroh|first6=Sebastian|last5=Komissarov|first5=Andrey B|last4=Hodcroft|first4=Emma B|first3=Thomas|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7427299/|last2=Broberg|first2=Eeva K|last=Alm|first=Erik|doi=10.2807/1560-7917.ES.2020.25.32.2001410|issue=32|volume=25|pmid=32794443|pmc=7427299|issn=1025-496X|date=2020-08-13|journal=Eurosurveillance|last9=O’Toole}}</ref>.

Οι πιο αξιοσημείωτες παραλλαγές του SARS-Cov-2 που έχουν καταγραφεί μέχρι τα τέλη του 2020 είναι οι εξής:

* '''VOC 202012/01''': Πιστεύεται ότι εμφανίστηκε στον [[Ηνωμένο Βασίλειο]] τον Σεπτέμβριο του 2020. Οι επιδημιολογικοί δείκτες υποδηλώνουν ότι η παραλλαγή είναι πιο μεταδοτική και θανατηφόρα<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2020/dec/22/new-variant-coronavirus-genomic-sars-cov-2-pandemic|title=Here's what we know about the new variant of coronavirus {{!}} Sharon Peacock|last=Peacock|first=Sharon|work=The Guardian|date=2020-12-22|language=en-GB|issn=0261-3077|accessdate=2021-03-26}}</ref>. Μία από τις διαφορές με τις άλλες παραλλαγές είναι ότι η μετάλλαξη βρίσκεται στον τομέα της πρωτεΐνης της ακίδας που αλλάζει την ασπαραγίνη στη θέση 501 σε τυροσίνη ('''Ν501Υ'''). Αυτή η μετάλλαξη έχει σαν αποτέλεσμα ο δεσμός στον υποδοχέα ACE2, που χρησιμοποιεί το ιόσωμα του SARS-Cov-2 για να εισχωρήσει στα ανθρώπινα κύτταρα, να γίνεται πιο ισχυρός<ref name=":8">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/more/science-and-research/scientific-brief-emerging-variants.html|title=Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)|last=CDC|ημερομηνία=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-02-16}}</ref><ref name=":9">{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/cases-updates/variant-surveillance.html|title=Cases, Data, and Surveillance|last=CDC|ημερομηνία=2020-02-11|website=Centers for Disease Control and Prevention|language=en-us|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Η παραλλαγή έχει πλέον διαδοθεί παγκοσμίως. 
* '''501Y.V2''': Περιέχει τη μετάλλαξη '''N501Y''', εμφανίστηκε ανεξάρτητα ανεξάρτητα στη Νότια Αφρική. Καταγράφηκαν σε ασθενείς που συλλέχθηκαν στις αρχές Οκτωβρίου 2020. Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι αυτή η παραλλαγή αυξάνει τη μεταδοτικότητα του ιού<ref name=":8" /><ref name=":9" />. 
* '''B.1.207''': Εμφανίστηκε στη Νιγηρία και έχει μία μετάλλαξη στην πρωτεΐνη της ακίδας του SARS-Cov-2, την P681H, η οποία συναντάται και στην παραλλαγή '''VOC 202012/01'''. Το P681 βρίσκεται κοντά στην υπομονάδα S1 και S2 της πρωτεϊνικής ακίδας του SARS-Cov-2. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι μεταλλάξεις αυξάνουν μεταδοτικότητα της<ref name=":8" />.
* '''Cluster5''': Πρωτοεμφανίστηκε σε [[βιζόν]] και σε φάρμες με βιζόν στη Δανία. Έχει ένα σύνολο από μεταλλάξεις που δεν έχουν παρατηρηθεί στις υπόλοιπες παραλλαγές, οι οποίες περιλαμβάνουν τέσσερις αλλαγές αμινοξέων στην πρωτεϊνική ακίδα. Η παραλλαγή αντιστέκεται στα υπάρχοντα αντισώματα που δοκιμάστηκαν εργαστηριακά από τους υπόλοιπους κλάδους. Μετά από αυστηρές καραντίνες, απαγόρευση καλλιέργειας βιζόν και θανάτωση στις αγέλες που εκτρέφονταν, πιστεύεται ότι έχει εξαλειφθεί πλέον<ref name=":10">{{Cite web|url=http://www.who.int/csr/don/03-december-2020-mink-associated-sars-cov2-denmark/en/|title=WHO {{!}} SARS-CoV-2 mink-associated variant strain – Denmark|website=WHO|accessdate=2021-02-16}}</ref>.
*'''P.1''': Καταγράφηκε στην Ιαπωνία στις 6 Ιανουαρίου 2021 από το Εθνικό Ινστιτούτο Λοιμωδών Νοσημάτων και εντοπίστηκε σε τέσσερα άτομα τα οποία έφτασαν στο Τόκυο από τη Βραζιλία στις 2 Ιανουαρίου του 2021<ref>{{Cite web|url=https://japantoday.com/category/national/corrected-update-3-japan-finds-new-coronavirus-variant-in-travellers-from-brazil|title=Japan finds new coronavirus variant in travelers from Brazil|website=Japan Today|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Εντοπίστηκαν στην παραλλαγή 17 μοναδικές αλλαγές αμινοξέων, 10 εκ των οποίων στην πρωτεΐνη των ακίδων, συμπεριλαμβανομένων των N501Y και E484K.<ref>{{Cite web|url=https://virological.org/t/genomic-characterisation-of-an-emergent-sars-cov-2-lineage-in-manaus-preliminary-findings/586|title=Genomic characterisation of an emergent SARS-CoV-2 lineage in Manaus: preliminary findings|ημερομηνία=2021-01-12|website=Virological|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref>

== Βιολογική δομή ==
{{Multiple image|align=center|direction=horizontal|total_width=500|image1=SARS-CoV-2 49531042877.jpg|alt1=SARS-CoV-2 emerging from a human cell|image2=SARS-CoV-2 scanning electron microscope image.jpg|alt2=SARS-CoV-2 virions emerging from a human cell|footer_align=center|footer=[[Ηλεκτρονικό μικροσκόπιο|Ηλεκτρονική μικρογραφία]] ψευδούς χρώσης των ιοσωμάτιων (κίτρινα) του SARS-CoV-2 που παράγονται από [[κυτταρική καλλιέργεια]] σε εργαστήριο.}}Κάθε ιοσωμάτιο SARS-CoV-2 έχει διάμετρο 50–200 [[νανόμετρο|νανόμετρα]]<ref name=ChenZhou2020/>. Όπως και άλλοι κορονοϊοί, ο SARS-CoV-2 έχει τέσσερις δομικές πρωτεΐνες, γνωστές ως πρωτεΐνες S ([[Πεπλομερές|πεπλομερές ή ακίδα]]), E (περίβλημα), M ([[Μεμβρανικό δυναμικό|μεμβράνη]]) και Ν ([[νουκλεοκαψίδιο]]). Η πρωτεΐνη Ν συγκρατεί το γονιδίωμα RNA και οι πρωτεΐνες S, E και M δημιουργούν μαζί το ιικό περίβλημα<ref name=":22">{{Cite journal|title=Analysis of therapeutic targets for SARS-CoV-2 and discovery of potential drugs by computational methods|first3=Yueying|first9=Mingxue|last8=Xu|first8=Yang|last7=Wang|first7=Qiqi|last6=Wang|first6=Yali|last5=Zhong|first5=Wu|last4=Zhang|first4=Peng|last3=Yang|last2=Liu|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7102550/|first2=Yang|last=Wu|first=Canrong|doi=10.1016/j.apsb.2020.02.008|issue=5|volume=10|pages=766–788|pmid=32292689|pmc=7102550|issn=2211-3835|date=2020-5|journal=Acta Pharmaceutica Sinica. B|last9=Li}}</ref> Η πρωτεΐνη της ακίδας, η οποία έχει απεικονιστεί σε ατομικό επίπεδο χρησιμοποιώντας [[κρυογονική ηλεκτρονική μικροσκοπία]]<ref name=":24">{{Cite journal|title=Cryo-EM structure of the 2019-nCoV spike in the prefusion conformation|last2=Wang|first8=Jason S.|last7=Graham|first7=Barney S.|last6=Abiona|first6=Olubukola|last5=Hsieh|first5=Ching-Lin|last4=Goldsmith|first4=Jory A.|last3=Corbett|first3=Kizzmekia S.|first2=Nianshuang|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7164637/|last=Wrapp|first=Daniel|doi=10.1126/science.abb2507|issue=6483|volume=367|pages=1260–1263|pmid=32075877|pmc=7164637|issn=0036-8075|date=2020-03-13|journal=Science (New York, N.y.)|last8=McLellan}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://gizmodo.com/scientists-create-atomic-level-image-of-the-new-coronav-1841795715|title=Scientists Create Atomic-Level Image of the New Coronavirus's Potential Achilles Heel|website=Gizmodo|language=en-us|accessdate=2021-02-18}}</ref> είναι η πρωτεΐνη που είναι υπεύθυνη για να επιτρέπει στον ιό να προσκολλάται και να συγχωνεύεται με τη μεμβράνη ενός κυττάρου ξενιστή<ref name=":22" />. Συγκεκριμένα, η υπομονάδα S1 είναι υπεύθυνη για την προσκόλληση στα ανθρώπινα κύτταρα και η υπομονάδα S2 ευθύνεται για την είσοδο στο κυτταρόπλασμα μέσω της εξωτερικής μεμβράνης<ref>{{Cite web|url=https://www.cebm.net/covid-19/coronaviruses-a-general-introduction/|title=Coronaviruses - a general introduction|website=The Centre for Evidence-Based Medicine|language=en|accessdate=2021-02-18|archive-date=2020-05-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20200522053938/https://www.cebm.net/covid-19/coronaviruses-a-general-introduction/|url-status=}}</ref>.
[[Αρχείο:Novel_Coronavirus_SARS-CoV-2_Spike_Protein_(49583626473).jpg|μικρογραφία|<nowiki>Τρισδιάστατη εκτύπωση του πεπλομερούς (Ακίδα | S) του κορονοϊού Sars-Cov-2. </nowiki>]]
[[File:6VSB spike protein SARS-CoV-2 monomer in homotrimer.png|thumb|αριστερά|alt=SARS-CoV-2 spike homotrimer focusing upon one protein subunit with an ACE2 binding domain highlighted|Η πρωτεϊνική ακίδα με επισημασμένη την υπομονάδα S1 που είναι υπεύθυνη για την προσκόλληση στο ένζυμο ACE2.]]Πειράματα μοντελοποίησης πρωτεϊνών στην ακίδα πρωτεΐνης του ιού σύντομα έδειξαν ότι ο SARS-CoV-2 έχει μεγάλη συγγένεια με το ένζυμο μετατροπής αγγειοτασίνης 2 (ACE2), υποδοχέα των ανθρώπινων κυττάρων, και τα χρησιμοποιεί ως μηχανισμό εισόδου στα κύτταρα<ref>{{Cite journal|title=Evolution of the novel coronavirus from the ongoing Wuhan outbreak and modeling of its spike protein for risk of human transmission|last2=Chen|first8=Pei|last7=Zhong|first7=Wu|last6=Li|first6=Xuan|last5=Zhou|first5=Hui|last4=Feng|first4=Jiannan|last3=Wang|first3=Jingfang|first2=Ping|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7089049/|last=Xu|first=Xintian|doi=10.1007/s11427-020-1637-5|issue=3|volume=63|pages=457–460|pmid=32009228|pmc=7089049|issn=1674-7305|date=2020|journal=Science China. Life Sciences|last8=Hao}}</ref>. Έως τις 22 Ιανουαρίου 2020, μια ομάδα στην Κίνα που εργάστηκε πάνω στο πλήρες γονιδίωμα του ιού και μια ομάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες που χρησιμοποίησε μεθόδους αντίστροφης γενετικής, που εργαζόντουσαν ανεξάρτητα, απέδειξαν πειραματικά ότι το ACE2 θα μπορούσε να δράσει ως ο υποδοχέας του SARS-CoV-2<ref name=":13" /><ref>{{Cite web|url=https://www.biorxiv.org/content/biorxiv/early/2020/01/22/2020.01.22.915660.full.pdf|title=Functional assessment of cell entry and receptor usage for lineage B βcoronaviruses, including 2019-nCoV|website=www.biorxiv.org}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.jwatch.org/na50823/2020/02/06/genomic-characterization-2019-novel-coronavirus|title=NEJM Journal Watch: Summaries of and commentary on original medical and scientific articles from key medical journals|website=www.jwatch.org|accessdate=2021-02-18}}</ref> Μελέτες έχουν δείξει ότι το SARS-CoV-2 έχει μεγαλύτερη συγγένεια με τον ανθρώπινο ACE2 από τον αρχικό ιό SARS<ref name=":24" /><ref>{{Cite web|url=https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/novel-coronavirus-structure-reveals-targets-vaccines-treatments|title=Novel coronavirus structure reveals targets for vaccines and treatments|ημερομηνία=2020-03-02|website=National Institutes of Health (NIH)|language=EN|accessdate=2021-02-18}}</ref>. Το SARS-CoV-2 μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει γονίδιο BSG για να βοηθήσει στην είσοδο των κυττάρων<ref>{{Cite web|url=https://www.biorxiv.org/content/biorxiv/early/2020/03/14/2020.03.14.988345.full.pdf|title=SARS-CoV-2 invades host cells via a novel route: CD147-spike protein|website=www.biorxiv.org}}</ref>.

Στη συνέχεια, το ιοσωμάτιο απελευθερώνει το RNA στο κύτταρο ξενιστή και αναγκάζει το κύτταρο να παράγει και να διαδίδει αντίγραφα του ιού, που μολύνουν με τη σειρά τους περισσότερα κύτταρα<ref>{{Cite news|url=https://www.economist.com/briefing/2020/03/12/understanding-sars-cov-2-and-the-drugs-that-might-lessen-its-power|title=Understanding SARS-CoV-2 and the drugs that might lessen its power|work=The Economist|date=2020-03-12|issn=0013-0613|accessdate=2021-02-18}}</ref>.

== Επιδημιολογία ==
[[File:Novel Coronavirus SARS-CoV-2 (49597020718).jpg|thumb|Ηλεκτρονική μικρογραφία της μετάδοσης των ιοσωμάτων του SARS-Cov-2(κόκκινα σημάδια) από έναν ασθενή κατά τη διάρκεια της [[Πανδημία COVID-19|πανδημίας κορονοϊού 2019–20]]|alt=Micrograph of SARS-CoV-2 virus particles isolated from a patient]]{{Main|Πανδημία κορονοϊού 2019–20|}}

Με βάση τη χαμηλή ποικιλομορφία που παρουσιάζεται μεταξύ των γνωστών γονιδιωματικών αλληλουχιών του SARS-Cov-2, οι υγειονομικές αρχές εντόπισαν τον ιό πιθανώς εντός εβδομάδων από την εμφάνισή του στον ανθρώπινο πληθυσμό στα τέλη του 2019<ref name=":15">{{Cite web|url=https://www.sciencemag.org/news/2020/01/wuhan-seafood-market-may-not-be-source-novel-virus-spreading-globally|title=Wuhan seafood market may not be source of novel virus spreading globally|last=CohenJan. 26|first=Jon|last2=2020|ημερομηνία=2020-01-26|website=Science {{!}} AAAS|language=en|accessdate=2021-02-16|last3=Pm|first3=11:25}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.genengnews.com/insights/what-we-know-today-about-coronavirus-sars-cov-2-and-where-do-we-go-from-here/|title=What We Know Today about Coronavirus SARS-CoV-2 and Where Do We Go from Here|ημερομηνία=2020-02-19|website=GEN - Genetic Engineering and Biotechnology News|language=en-US|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Το κρούσμα της λοίμωξης που έχουν εντοπίσει και είναι γνωστό ως πρώτο σήμερα χρονολογείται στην 1η Δεκεμβρίου 2019, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι υπάρχει μία λοίμωξη από τις 17 Νοεμβρίου 2019<ref>{{Cite web|url=https://www.scmp.com/news/china/society/article/3074991/coronavirus-chinas-first-confirmed-covid-19-case-traced-back|title=China’s first confirmed Covid-19 case traced back to November 17|ημερομηνία=2020-03-13|website=South China Morning Post|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Ο ιός στη συνέχεια εξαπλώθηκε σε όλες τις επαρχίες της Κίνας και σε περισσότερες από 150 άλλες χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο<ref name=":7">{{Cite web|url=https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6|title=ArcGIS Dashboards|website=gisanddata.maps.arcgis.com|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Η μετάδοση του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο έχει επιβεβαιωθεί σε όλες τις περιοχές που αναφέρθηκαν. Στις 30 Ιανουαρίου, ο SARS-Cov-2, o ΠΟΥ κήρυξε την έξαρση των λοιμώξεων ως γεγονός διεθνούς ενδιαφέροντος<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/01/30/health/coronavirus-world-health-organization.html|title=W.H.O. Declares Global Emergency as Wuhan Coronavirus Spreads (Published 2020)|last=Wee|first=Sui-Lee|work=The New York Times|date=2020-01-30|last2=Jr|first2=Donald G. McNeil|language=en-US|issn=0362-4331|last3=Hernández|first3=Javier C.|accessdate=2021-02-16}}</ref> και στις 11 Μαρτίου ως πανδημία<ref name=":4" /><ref name=":5" />.

Ο βασικός ρυθμός αναπαραγωγής (<math>R_0</math>) του ιού εκτιμάται ότι είναι περίπου 5.7<ref name=":6" />. Αυτό σημαίνει ότι κάθε λοίμωξη από τον κορονοϊό εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε 5.7 νέες λοιμώξεις όταν κανένα μέλος της κοινότητας δεν έχει ανοσία και δεν λαμβάνει προληπτικά μέτρα. Ο αριθμός αναπαραγωγής μπορεί να είναι και υψηλότερος σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και συνθήκες όπως ΜΜΜ<ref>{{Cite journal|title=COVID-19 outbreak on the Diamond Princess cruise ship: estimating the epidemic potential and effectiveness of public health countermeasures|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7107563/|journal=Journal of Travel Medicine|date=2020-02-28|issn=1195-1982|pmc=7107563|pmid=32109273|doi=10.1093/jtm/taaa030|first=J|last=Rocklöv|first2=H|last2=Sjödin|first3=A|last3=Wilder-Smith}}</ref>. Υπάρχουν αρκετές μορφές προληπτικών μέτρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση της εξάπλωσης του ιού. {{See also|COVID-19#Πρόληψη}}

Έχουν υπάρξει περίπου 96,000 επιβεβαιωμένα κρούσματα με λοίμωξη του αναπνευστικού από τον SARS-Cov-2 στην ηπειρωτική Κίνα<ref name=":7"/>. Ωστόσο το ποσοστό των λοιμώξεων που οδηγούν σε επιβεβαιωμένα κρούσματα παραμένει ασαφές<ref>{{Cite web|url=https://www.statnews.com/2020/01/30/limited-data-may-skew-assumptions-severity-coronavirus-outbreak/|title=Limited data on coronavirus may be skewing assumptions about severity|ημερομηνία=2020-01-30|website=STAT|language=en-US|accessdate=2021-02-16}}</ref>, ένα μαθηματικό μοντέλο υπολόγισε ότι 75.815 άτομα μολύνθηκαν, μόνο στη Γούχαν, στις 25 Ιανουαρίου, σε μια περίοδο που ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων παγκοσμίως ήταν μόλις 2.015<ref>{{Cite journal|title=Nowcasting and forecasting the potential domestic and international spread of the 2019-nCoV outbreak originating in Wuhan, China: a modelling study|issue=10225|first3=Gabriel M|last2=Leung|first2=Kathy|last=Wu|first=Joseph T|doi=10.1016/S0140-6736(20)30260-9|volume=395|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7159271/|pages=689–697|pmid=32014114|pmc=7159271|issn=0140-6736|date=2020|journal=Lancet (London, England)|last3=Leung}}</ref>. Πριν από τις 24 Φεβρουαρίου 2020, περισσότερο από το 95% όλων των θανάτων από τον covid-19 παγκοσμίως είχαν συμβεί στην επαρχία Χουμπέι, που βρίσκεται στη Γουχάν<ref>{{Cite web|url=http://www.theguardian.com/world/2020/jan/30/coronavirus-deaths-leap-in-china-as-countries-struggle-to-evacuate-citizens|title=Coronavirus deaths leap in China as countries struggle to evacuate citizens|ημερομηνία=2020-01-30|website=the Guardian|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref>. Στις 16 Φεβρουαρίου 2021, το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 0.13%<ref name=":7" />.

Μέχρι τις 28 Σεπτεμβρίου 2021, έχουν υπάρξει 233.349.703 συνολικά εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα λοίμωξης COVID-19 στην πανδημία που βρίσκεται εν εξελίξει. Ο συνολικός αριθμός των θανάτων που οφείλονται στον ιό είναι 4.733.851. Τουλάχιστον 210.133.070 άτομα έχουν αναρρώσεις από τις επιβεβαιωμένες λοιμώξεις.<ref>{{Cite web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/|title=Coronavirus Update (Live): 109,772,790 Cases and 2,420,945 Deaths from COVID-19 Virus Pandemic - Worldometer|website=www.worldometers.info|language=en|accessdate=2021-02-16}}</ref>

== Δείτε επίσης ==

* [[Κορονοϊός]]

== Παραπομπές ==
{{Παραπομπές}}

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==

* [https://covid19.gov.gr/covid19-live-analytics/ Ημερήσια επισκόπηση Covid-19 (covid19.gov.gr)]
*[https://www.worldometers.info/coronavirus/ Στατιστικά Κορονοϊού (worldometers.info)]
* [https://www.worldometers.info/coronavirus/country/greece/ Στατιστικά Κορονοϊού στην Ελλάδα] [https://www.worldometers.info/coronavirus/ (worldometers.info)]

{{Κορωνοϊός}}
{{Authority control}}

[[Κατηγορία:Ιοί]]
[[Κατηγορία:Επιδημίες]]
[[Κατηγορία:SARS-CoV-2|*]]