Ουγγρικές βουλευτικές εκλογές 2022

Στις 3 Απριλίου 2022 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές στην Ουγγαρία, για να εκλεγούν τα 199 μέλη της Εθνοσυνέλευσης. Ο Βίκτορ Όρμπαν κέρδισε μία τέταρτη συνεχή θητεία μαζί με το κόμμα του, το Φίντες. Κατέκτησε το 53% των ψήφων και 135 έδρες, διατηρώντας έτσι την πλειοψηφία 2/3 στο κοινοβούλιο που κατέχει το Φίντες από το 2010. Αντίθετα, η συμμαχία «Ενωμένοι για την Ουγγαρία», μία πολυσυλλεκτική συμμαχία 6 αντιπολιτευόμενων κομμάτων, που φιλοδοξούσε να κερδίσει τις εκλογές, υπέστη μία βαριά ήττα.

Την ίδια ημέρα διεξήχθη και το αναμενόμενο δημοψήφισμα για την ενημέρωση των παιδιών σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ιδιαίτερα σε αυτά της αλλαγής φύλου. Πολλοί επικριτές, ωστόσο, θεώρησαν ότι το δημοψήφισμα ήταν κατά των ΛΟΑΤ και ότι προωθούσε απαράδεκτες διακρίσεις και στερεότυπα εναντίον τους. Τελικά πάντως, η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν χαμηλότερη από το 50%, που είναι απαραίτητη για να είναι έγκυρο το δημοψήφισμα.

Υπόβαθρο

Ο Βίκτορ Όρμπαν είναι παλαιός πολιτικός της Ουγγαρίας. Αφού υπηρέτησε μία πρώτη θητεία στην πρωθυπουργία την περίοδο 1998 με 2002, πέρασε στην αντιπολίτευση την επόμενη οκταετία. Το 2010 το κόμμα του, το Φίντες, κέρδισε μία μεγάλη νίκη, συγκεντρώνοντας πλειοψηφία 2/3 στο κοινοβούλιο. Έχοντας αυτήν την συντριπτική πλειοψηφία, προχώρησε σε συνταγματική αναθεώρηση το 2012. Μεταξύ άλλων, εισήχθη ένα νέο εκλογικό σύστημα, το οποίο ευνοεί δυσανάλογα το κυβερνών κόμμα και παράλληλα περιορίζει την δύναμη της αντιπολίτευσης.

Οργανισμοί όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Διεθνής Αμνηστία, το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Freedom House έχουν κατηγορήσει την διακυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν για υπονόμευση των δημοκρατικών αξιών. Συγκεκριμένα, του προσάπτουν τον περιορισμό της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, έλεγχο των ΜΜΕ, διακρίσεις εις βάρος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και άλλων μειονοτήτων, και παραβίαση των δικαιωμάτων των μεταναστών.

Στην συνέχεια, το Φίντες και ο Βίκτορ Όρμπαν κέρδισαν ξανά στις εκλογές του 2014 και του 2018 την πλειοψηφία δύο τρίτων. Το 2020, έξι μεγάλα αντιπολιτευόμενα κόμματα αποφάσισαν να κατέβουν μαζί στις εκλογές του 2022, ώστε να «εκθρονίσουν» τον Όρμπαν από την εξουσία. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι η «Ενωμένη Αντιπολίτευση» (ή «Ενωμένοι για την Ουγγαρία» όπως μετονομάστηκε αργότερα η συμμαχία) εμφάνιζε μεγάλη ετερογένεια: συμμετείχαν σοσιαλδημοκράτες, πράσινοι, κεντρώοι, φιλελεύθεροι, ακόμα και πρώην ακροδεξιοί που μετρίασαν τις θέσεις τους. Τον Σεπτέμβριο του 2021, η Ενωμένη αντιπολίτευση διοργάνωσε προκριματικές εκλογές με σκοπό να αναδείξει τους υποψηφίους βουλευτές της και, κυρίως, να επιλέξει τον υποψήφιο πρωθυπουργό της. Νικητής των προκριματικών ήταν ένα αουτσάιντερ, ο Πέτερ Μάρκι-Ζάι, ένας συντηρητικός, πιστός καθολικός και πατέρας επτά παιδιών. Έγινε γνωστός το 2018, αφού εκλέχτηκε δήμαρχος σε μία μικρή πόλη στην νοτιοανατολική Ουγγαρία αφού νίκησε τον εκλεκτό υποψήφιο του Φίντεζ. Το γεγονός ότι ο υποψήφιος πρωθυπουργός της αντιπολίτευσης συμμερίζεται συντηρητικές απόψεις θεωρήθηκε έξυπνη κίνηση, καθώς θα μπορούσε θεωρητικά να προσελκύσει ευκολότερα τόσο τους αναποφάσιστους όσο και ψηφοφόρους του κυβερνών κόμματος Φίντεζ.

Η προσέλευση στις εκλογές ανά δίωρο

Εκλογικό σύστημα

Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ουγγαρίας, τα μέλη της Εθνοσυνέλευσης εκλέγονται με δημοκρατικές, άμεσες εκλογές, με καθολική και μυστική ψηφοφορία, για τετραετή θητεία. Το εκλογικό σύστημα είναι μικτό:

• 106 μέλη εκλέγονται με απλό πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα από ισάριθμες μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες.
• 93 μέλη εκλέγονται με αναλογική εκπροσώπηση, από όλην την επικράτεια ως μία ενιαία περιφέρεια. Το εκλογικό όριο που πρέπει να περάσει ένα πολιτικό κόμμα για να μπει στην Εθνοσυνέλευση είναι 5% των ψήφων. Το εκλογικό όριο για τις συμμαχίες δύο κομμάτων είναι 10% και για τις συμμαχίες τριών ή περισσότερων κομμάτων είναι 15%. Η κατανομή των εδρών γίνεται με μέθοδο Ντ'Οντ.
• ένα σύστημα αποζημίωσης εδρών, το οποίο βασίζεται σε πλεονάσματα ψήφων, επηρεάζει τον τρόπο που κατανέμονται οι έδρες. Το πλεόνασμα ψήφων του πλειοψηφικού είναι το προβάδισμα του νικητή, δηλαδή η διαφορά στον αριθμό ψήφων αυτού που ήρθε πρώτος από αυτόν που ήρθε δεύτερος. Τα πλεονάσματα ψήφων, καθώς και οι ψήφοι των υποψήφιων που έχασαν, μεταφέρονται στην αναλογική εκπροσώπηση.

Στην Ουγγαρία υπάρχουν 13 αναγνωρισμένες εθνικές μειονότητες, οι οποίες μπορούν να διεκδικήσουν μία έδρα στην Εθνοσυνέλευση με ελαττωμένο εκλογικό όριο το οποίο ισούται με το 1/4 του κανονικού: $\frac{1}{4\times 93}=\frac{1}{372}\approx 0.27\mathrm{\%}$ των ψήφων.

Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι πολίτες της Ουγγαρίας, άνω των 18 ετών.

Πολιτικά κόμματα – συμμαχίες

Συμμαχία / κόμμα				Αρχηγός	Θέση - ιδεολογία	Υποψήφιοι
						Πλειο.	Α.Ε.
rowspan="2" bgcolor="Πρότυπο:Φίντες/meta/color" width="1px" |	Φίντες–Πρότυπο:Abbr	bgcolor="Πρότυπο:Φίντες/meta/color" width="1px" |	Φίντες	Βίκτορ Όρμπαν	Δεξιά, εθνικός συντηρητισμός	106	279
bgcolor=Πρότυπο:Χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (Ουγγαρία)/meta/color|		Χριστιανοδημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα	Ζολτ Σέμιεν	Χριστιανική δεξιά, κοινωνικός συντηρητισμός
rowspan="7" bgcolor=Πρότυπο:Ενωμένοι για την Ουγγαρία/meta/color|	Ενωμένοι για την Ουγγαρία	bgcolor=Πρότυπο:Γιόμπικ/meta/color|	Γιόμπικ – Κίνημα για Καλύτερη Ουγγαρία	Πέτερ Τζακάμπ	Δεξιά, εθνικισμός	29	279
bgcolor=Πρότυπο:Ουγγρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα/meta/color|		Ουγγρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα	Μπερταλάν Τοτ Άγκνες Κουνχάλμι	Κεντροαριστερά, σοσιαλδημοκρατία	18
bgcolor=Πρότυπο:Διάλογος για την Ουγγαρία/meta/color|		Διάλογος για την Ουγγαρία	Γκέργκελι Καρατσόνι Τιμέα Σάμπο	Κεντροαριστερά, πράσινη πολιτική	6
bgcolor=Πρότυπο:Δημοκρατικός Συνασπισμός (Ουγγαρία)/meta/color|		Δημοκρατικός Συνασπισμός	Φέρεντς Γκιουρτσάνι	Κεντροαριστερά, κοινωνικός φιλελευθερισμός	32
bgcolor=Πρότυπο:ΙΔΠ – Πράσινο Κόμμα της Ουγγαρίας/meta/color|		Πρότυπο:Abbr–Πράσινο Κόμμα Ουγγαρίας	Μάτε Κανάς-Νάγκι Ερσέμπετ Σμουκ	Κέντρο, πράσινος φιλελευθερισμός	5
bgcolor=Πρότυπο:Κίνημα Μομέντουμ/meta/color|		Κίνημα Ορμή	Άννα Ντονάτ	Κέντρο, φιλελευθερισμός	15
		Κίνημα Η Ουγγαρία Όλων	Πέτερ Μάρκι-Ζάι	Πολυσυλλεκτικό κίνημα	1
bgcolor="Πρότυπο:Κίνημα Η Πατρίδα Μας/meta/color" |	Κίνημα Η Πατρίδα Μας			Λάσλο Τορότσκαϊ	Ακροδεξιά, εθνικισμός, αντιμετανάστευση	106	208
bgcolor="Πρότυπο:Ουγγρικό Κόμμα του Σκύλου με τις Δύο Ουρές/meta/color" |	ΟυΚΣ2Ο			Γκέργκελι Κόβατς	Σάτιρα, φάρσες	88	58
	Κίνημα Λύση			Γκιόργκι Γκατιάν	Ψηφιοποίηση	106	110
	Κόμμα της Κανονικής Ζωής			Γκιόργκι Γκοντένι	Αντιεμβολιαστικό κίνημα	104	120

Το Φίντες και το Πρότυπο:Abbr είναι σύμμαχοι από το 2005. Ο Βίκτορ Όρμπαν είναι ο πρόεδρος του Φίντες από το 2010 και ο Ζολτ Σέμιεν είναι αρχηγός του Πρότυπο:Abbr από το 2003.

Οι υποψήφιοι της Ενωμένοι για την Ουγγαρία εξελέγησαν με προκριματικές εκλογές.

Το Γιόμπικ, το Ουγγρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, το Διάλογος για την Ουγγαρία, ο Δημοκρατικός Συνασπισμός, το Πρότυπο:Abbr–Πράσινο Κόμμα Ουγγαρίας, το Κίνημα Ορμή, και άλλα μικρά πολιτικά κινήματα καθώς και ανεξάρτητοι πολιτικοί, συμμάχησαν για να συμμετάσχουν μαζί στις τοπικές εκλογές της Ουγγαρίας το 2019. Μετά, όλα αυτά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αποφάσισαν να συμμετάσχουν μαζί και στις βουλευτικές εκλογές του 2022. Η συμμαχία, η οποία αρχικά λεγόταν Ενωμένη Αντιπολίτευση, ονομάστηκε Ενωμένοι για την Ουγγαρία. Στις προκριματικές εκλογές της συμμαχίας, τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο 2021, ο ανεξάρτητος Πέτερ Μάρκι-Ζάι εξελέγη εκπρόσωπος της συμμαχίας και υποψήφιος για Πρωθυπουργός. Στις ίδιες προκριματικές εκλογές εξελέγησαν, επίσης, οι υποψήφιοι που θα συμμετάσχουν στις βουλευτικές εκλογές.

Πρότυπο:Color
Υποψήφιος		Κόμμα	1ος γύρος		2ος γύρος
			Ψήφοι	%	Ψήφοι	%
bgcolor="Πρότυπο:Δημοκρατικός Συνασπισμός (Ουγγαρία)/meta/color" width="1px" |	Κλάρα Ντόμπρεφ	ΔΣ–Πρότυπο:Abbr	216.248	34,84	283.677	43,29
bgcolor="Πρότυπο:Διάλογος για την Ουγγαρία/meta/color" |	Γκέργκελι Καρατσόνι	Πρότυπο:Abbr–ΟυΣΚ–Πρότυπο:Abbr–Πράσινοι	169.434	27,30	αποσύρθηκε
bgcolor="Πρότυπο:Ανεξάρτητος (πολιτική)/meta/color" |	Πέτερ Μάρκι-Ζάι	Ανεξάρτητος	126.628	20,40	371.560	56,71
bgcolor="Πρότυπο:Γιόμπικ/meta/color" |	Πέτερ Τζακάμπ	Γιόμπικ	87.378	14,08
bgcolor="Πρότυπο:Κίνημα Μομέντουμ/meta/color" |	Άντρας Φέκετε Γκιορ	Κίνημα Ορμή	21.050	3,39
Σύνολο			620.738	100	655.237	100
Έγκυρα ψηφοδέλτια			620.738	97,94	655.237	98,66
Άκυρα / κενά ψηφοδέλτια			13.073	2,06	8.892	1,34
Ψήφισαν			633.811	100	664.129	100
Πηγή: Εθνικό Γραφείο Προκριματικών Εκλογών

Το Κίνημα Η Πατρίδα Μας ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 2018 με διάσπαση από το Γιόμπικ – Κίνημα για Καλύτερη Ουγγαρία. Το Κίνημα Λύση ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2021 από τον μεγαλοεπιχειρηματία Γκιόργκι Γκατιάν. Το Κόμμα της Κανονικής Ζωής ιδρύθηκε το 2022 από τον ηθοποιό, φαρμακοποιό και αθλητή Γκιόργκι Γκοντένι.

Δημοσκοπήσεις

Δημοσκοπήσεις ανά συμμαχία:Πρότυπο:Columns-list

Δημοσκοπήσεις ανά κόμμα: Πρότυπο:Columns-list

Αποτελέσματα

Τα αποτελέσματα των εκλογών ανά συμμαχία

Το Φίντες επικράτησε με πολύ μεγάλη διαφορά έναντι της ενωμένης αντιπολίτευσης. Συγκεκριμένα, το Φίντες έλαβε ποσοστό περίπου 54% των ψήφων, υψηλότερο κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες από αυτό του 2018, ενώ η ενωμένη αντιπολίτευση έλαβε μόλις το 35% των ψήφων. Η μεγαλύτερη επιτυχία πάντως του Όρμπαν ήταν ότι εξασφάλισε για τέταρτη συνεχόμενη φορά πλειοψηφία 2/3 στην βουλή (135 από τις 199 έδρες). Αντίθετα στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης υπήρξε μεγάλη απογοήτευση καθώς δεν κατάφεραν ούτε να κερδίσουν, όπως φιλοδοξούσαν, τον Όρμπαν, ούτε και να αποτρέψουν την ολοκληρωτική κυριαρχία του Φίντες στην βουλή. Με άλλα λόγια τα αποτελέσματα για την αντιπολίτευση ήταν πολύ χειρότερα απ' ότι αναμενόταν. Αναπάντεχα, επίσης, εισήλθε και στην βουλή το ακροδεξιό κόμμα «Η Πατρίδα Μας». Το κόμμα αυτό συστάθηκε από πρώην μέλη του Γιόμπικ, που αποχώρησαν αφού διαφωνούσαν με την προσχώρηση του Γιόμπικ στην Ενωμένη Αντιπολίτευση.

Αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών

Κόμμα / συμμαχία		Α.Ε.			Πλειοψ.			Σύνολο
		Ψήφοι	%	Έδρες	Ψήφοι	%	Έδρες	Έδρες	Πρότυπο:Abbr
bgcolor="Πρότυπο:Φίντες/meta/color" |	Φίντες–Πρότυπο:Abbr	3.057.195	54,10	48	2.832.419	52,52	87	135	Πρότυπο:Increase 2
bgcolor="Πρότυπο:Ενωμένοι για την Ουγγαρία/meta/color" |	Ενωμένοι για την Ουγγαρία	1.947.117	34,46	38	1.983.708	36,90	Πρότυπο:Efn19	Πρότυπο:Efn57	Πρότυπο:Decrease 6
bgcolor="Πρότυπο:Κίνημα Η Πατρίδα Μας/meta/color" |	Κίνημα Η Πατρίδα Μας	332.440	5,88	6	307.064	5,71	0	6	Πρότυπο:Increase 6
bgcolor="Πρότυπο:Ουγγρικό Κόμμα του Σκύλου με τις Δύο Ουρές/meta/color" |	ΟυΚΣ2Ο	185.030	3,27	0	126.648	2,36	0	0	0
	Κίνημα Λύση	58.928	1,04	0	64.341	1,20	0	0	0
	Κόμμα της Κανονικής Ζωής	39.712	0,70	0	31.495	0,59	0	0	0
	Πρότυπο:Abbr–Πρότυπο:Abbr	–	–	–	8.678	0,16	0	0	0
	Πραγματικό Δημοκρατικό Κόμμα	–	–	–	989	0,02	0	0	0
	Κίνημα Πολιτικής Αντίδρασης	–	–	–	521	0,01	0	0	0
	Το Κόμμα Μας – ΙΜΑ	–	–	–	326	0,01	0	0	0
	Κόμμα Πράσινων	–	–	–	208	0	0	0	0
	Πρότυπο:Abbr	–	–	–	177	0	0	0	0
	Ουγγρικό Φιλελεύθερο Κόμμα	–	–	–	152	0	0	0	0
	Μειονότητα: Γερμανοί	24.630	0,44	1	–	–	–	1	1
	Μειονότητα: Κροάτες	1.760	0,03	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Σλοβάκοι	1.208	0,02	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Ρουθήνιοι	645	0,01	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Ρουμάνοι	526	0,01	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Σέρβοι	418	0,01	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Ουκρανοί	396	0,01	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Πολωνοί	281	0,01	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Έλληνες	232	0	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Σλοβένοι	219	0	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Αρμένιοι	163	0	0	–	–	–	0	0
	Μειονότητα: Βούλγαροι	157	0	0	–	–	–	0	0
Σύνολο		5.651.057	100	93	5.356.726	100	106	199
Έγκυρα ψηφοδέλτια		5.651.057	98,99
Άκυρα/κενά ψηφοδέλτια		57.569	1,01
Ψήφισαν		5.708.626	100
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι / προσέλευση		8.215.304	69,54
Πηγή: Εθνική Επιτροπή Εκλογών
Πρότυπο:Hidden

Απόψεις για την επιτυχία Ορμπάν

Σύμφωνα με τις απόψεις του έγκριτου Ούγγρου δημοσιογράφου και πολιτικού αναλυτή, Gellért Rajcsányi όπως αναδημοσιεύονται στην ιστοσελίδα "The European Conservative", οι λόγοι της νίκης του Ορμπάν φαίνεται να είναι οι παρακάτω:

• Το πρόσωπο του Βίκτορ Ορμπάν: ο πιο έμπειρος και ο πιο παλιός από τους πολιτικούς της Ουγγαρίας, έχει αφιερώσει από τη νεότητά του ήδη, όλη τη ζωή στη πολιτική. Είναι γνωστός, καταξιωμένος και δοκιμασμένος στη συνείδηση των Ούγγρων πολιτών.
• Η δύναμη του Φίντες : Το Φίντες μετά την ήττα του 2002, αναδιαμορφώθηκε ριζικά ως συντηρητικό πολιτικό κόμμα. Δεν είναι τηλεοπτικό προϊόν, αλλά κόμμα με στενούς και βαθείς δεσμούς με το πιο συντηρητικό κομμάτι της κοινωνίας, με πλήθος κομματικά έντυπα και μέσα ενημέρωσης, πολιτικά ινστιτούτα και thinks tanks
• Ο μαρασμός της Ουγγρικής σοσιαλδημοκρατίας : ο διάδοχος του κομμουνιστικού καθεστώτος, το Ουγγρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, που αντιπροσώπευε για δεκαετίες τους αριστερούς ψηφοφόρους άρχισε να παρακμάζει από το 2006 και μετά, όταν επί Πρωθυπουργίας του αρχηγού του Φέρεντς Γκιουρτσάνι, αποκαλύφθηκαν τα ψέματα που είπε προκειμένου να κερδίσει τις εκλογές - ψέματα που αποκαθήλωσαν την Αριστερά από τη συνείδηση των ούγγρων ψηφοφόρων.
• Λάθη στρατηγικής και τακτικής των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων: η στρατηγική της ενωμένης Αντιπολίτευσης, η δημιουργία δηλαδή εκλογικών συνασπισμών δεν κατάφερε να προσελκύσει ψηφοφόρους, πολύ δε περισσότερο απέτυχε η υποψηφιότητα του Πέτερ Μάρκι-Ζάι, ο οποίος αποδείχτηκε χωρίς πολιτικό ταλέντο και χωρίς συγκεκριμένες ξεκαθαρισμένες απόψεις.

Σύμφωνα με τις απόψεις του Ούγγρου πολιτικού επιστήμονα András Bíró-Nagy, η επιτυχία του Βίκτορ Ορμπάν σε αυτές τις εκλογές οφείλεται

• σε μια επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία στην οποία, εκμεταλλευόμενος την ισχυρότερη θέση του, ως εν ενεργεία Πρωθυπουργός, προχώρησε σε μια σειρά επιδομάτων και κοινωνικών παροχών (έκπτωση φόρου εισοδήματος για οικογένειες με παιδιά, 13η σύνταξη, αύξηση του κατώτατου μισθού, απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τους Ούγγρους κάτω των 25 ετών) καθώς και σε πάγωμα των τιμών των καυσίμων και ορισμένων βασικών προϊόντων διατροφής, κίνηση που έγειρε την πλάστιγγα προς το μέρος του.
• Επικοινώνησε καλύτερα τις θέσεις του για τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο κερδίζοντας για τον εαυτό του, τη θέση του εγγυητή της ασφάλειας και της ειρήνης της Ουγγαρίας, κατά των αντιπάλων του που τους κατηγόρησε για το ενδεχόμενο να σύρουν την Ουγγαρία σε πόλεμο εξαιτίας των αντι-ρωσικών τους θέσεων.
• Το εξαιρετικά άνισο περιβάλλον των ουγγρικών μέσων ενημέρωσης έπαιξε επίσης ρόλο. Η μεγάλη δεξαμενή των ψηφοφόρων του Ορμπάν, οι αγροτικές περιοχές και οι ηλικιωμένοι, δεν μπορούν να προσεγγιστούν διαδικτυακά. Η χρήση των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης- τα οποία στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα- βοήθησε τον Ορμπάν ώστε να απευθυνθεί σε αυτές τις ομάδες αποτελεσματικά.