Στοιχειώδης πίνακας

Στα μαθηματικά, ένας στοιχειώδης πίνακας είναι ένας πίνακας που διαφέρει από τον πίνακα ταυτότητας κατά μία μόνο στοιχειώδη πράξη γραμμής. Οι στοιχειώδεις πίνακες δημιουργούν τη γενική γραμμική ομάδα Πρότυπο:Math όταν το Πρότυπο:Math είναι ένα πεδίο. Ο αριστερός πολλαπλασιασμός (προπολλαπλασιασμός) με έναν στοιχειώδη πίνακα αντιπροσωπεύει στοιχειώδεις πράξεις γραμμής, ενώ ο δεξιός πολλαπλασιασμός (μεταπολλαπλασιασμός) αντιπροσωπεύει στοιχειώδεις πράξεις στήλης.

Οι στοιχειώδεις πράξεις γραμμής χρησιμοποιούνται στην Γκαουσιανή απαλοιφή για την αναγωγή μιας γραμμης Κλιμακωτής μορφής. Χρησιμοποιούνται επίσης στην απαλοιφή Γκάους-Ζόρνταν για την περαιτέρω αναγωγή του πίνακα σε μειωμένη κλιμακωτή μορφή.

Στοιχειώδεις πράξεις γραμμής

Υπάρχουν τρεις τύποι στοιχειωδών πινάκων, οι οποίοι αντιστοιχούν σε τρεις τύπους πράξεων γραμμής (αντίστοιχα, πράξεων στήλης):

Αλλαγή γραμμής

Μια γραμμή μέσα στον πίνακα μπορεί να αλλαχθεί με μια άλλη γραμμή.

$R_i\leftrightarrow R_j$

Πολλαπλασιασμός σειρών

Κάθε στοιχείο σε μια σειρά μπορεί να πολλαπλασιαστεί με μια μη μηδενική σταθερά. Είναι επίσης γνωστός ως κλιμάκωση μιας γραμμής.

$k{R}_i\to R_i,\text{where }k\ne 0$

Προσθήκη σειράς

Μια γραμμή μπορεί να αντικατασταθεί από το άθροισμα αυτής της γραμμής και ενός πολλαπλάσιου μιας άλλης γραμμής.

$R_i+k{R}_j\to R_i,\text{where }i\ne j$

Εάν Πρότυπο:Mvar είναι ένας στοιχειώδης πίνακας, όπως περιγράφεται παρακάτω, για να εφαρμόσετε τη στοιχειώδη πράξη γραμμής σε έναν πίνακα Πρότυπο:Mvar, πολλαπλασιάζετε τον Πρότυπο:Mvar με τον στοιχειώδη πίνακα στα αριστερά, Πρότυπο:Mvar. Ο στοιχειώδης πίνακας για οποιαδήποτε πράξη γραμμής προκύπτει από την εκτέλεση της πράξης στον πίνακα ταυτότητας. Το γεγονός αυτό μπορεί να κατανοηθεί ως μια περίπτωση του λήμματος Γιονέντα που εφαρμόζεται στην κατηγορία των πινάκων.

Μετασχηματισμοί εναλλαγής σειρών

Δείτε επίσης: Πίνακας μετάθεσης

Ο πρώτος τύπος πράξης γραμμής σε έναν πίνακα Πρότυπο:Mvar αλλάζει όλα τα στοιχεία του πίνακα στη γραμμή Πρότυπο:Mvar με τα αντίστοιχα στοιχεία τους σε μια διαφορετική γραμμή Πρότυπο:Mvar. Ο αντίστοιχος στοιχειώδης πίνακας προκύπτει από την ανταλλαγή της γραμμής Πρότυπο:Mvar και της γραμμής Πρότυπο:Mvar του ταυτοτικού πίνακα.

$T_{i,j}=\left[\begin{array}{ccccccc}1& & & & & & \\ & \ddots & & & & & \\ & & 0& & 1& & \\ & & & \ddots & & & \\ & & 1& & 0& & \\ & & & & & \ddots & \\ & & & & & & 1\end{array}\right]$

Έτσι, Πρότυπο:Math είναι ο πίνακας που παράγεται από τον Πρότυπο:Mvar πολλαπλασιάζοντας τη γραμμή Πρότυπο:Mvar επί Πρότυπο:Mvar.

Με βάση τους συντελεστές, ο πίνακας Πρότυπο:Math ορίζεται ως εξής :

$[D_i(m){]}_{k,l}=\{\begin{array}{cc}0& k\ne l\\ 1& k=l,k\ne i\\ m& k=l,k=i\end{array}$

Ιδιότητες

• Το αντίστροφο αυτού του πίνακα δίνεται από τη σχέση $D_i(m{)}^{-1}=D_i\left(\frac{1}{m}\right).$
• Ο πίνακας και ο αντίστροφός του είναι διαγώνιοι πίνακες.
• $\det (D_i(m))=m.$ Επομένως, για έναν τετραγωνικό πίνακα Πρότυπο:Mvar (του σωστού μεγέθους), έχουμε $\det (D_i(m)A)=m\det (A).$

Μετασχηματισμοί προσθήκης σειράς

Ο τελευταίος τύπος πράξης προσθήκης γραμμής σε έναν πίνακα Πρότυπο:Mvar προσθέτει τη γραμμή Πρότυπο:Mvar πολλαπλασιασμένη με ένα κλιμάκιο Πρότυπο:Mvar στη γραμμή Πρότυπο:Mvar. Ο αντίστοιχος στοιχειώδης πίνακας είναι ο πίνακας ταυτότητας αλλά με ένα Πρότυπο:Mvar στη θέση Πρότυπο:Math.

$L_{ij}(m)=\left[\begin{array}{ccccccc}1& & & & & & \\ & \ddots & & & & & \\ & & 1& & & & \\ & & & \ddots & & & \\ & & m& & 1& & \\ & & & & & \ddots & \\ & & & & & & 1\end{array}\right]$

Έτσι, ο Πρότυπο:Math είναι ο πίνακας που παράγεται από τον A προσθέτοντας m φορές τη γραμμή j στη γραμμή i. Και ο Πρότυπο:Math είναι ο πίνακας που παράγεται από τον Πρότυπο:Mvar προσθέτοντας Πρότυπο:Mvar φορές τη στήλη Πρότυπο:Mvar στη στήλη Πρότυπο:Mvar.

Από πλευράς συντελεστών, ο πίνακας L_ij(m) ορίζεται από τη σχέση :

$[L_{i,j}(m){]}_{k,l}=\{\begin{array}{cc}0& k\ne l,k\ne i,l\ne j\\ 1& k=l\\ m& k=i,l=j\end{array}$

Ιδιότητες

• Αυτοί οι μετασχηματισμοί είναι ένα είδος διατμητικής απεικόνισης, επίσης γνωστές ως transvections.
• Ο αντίστροφος αυτού του πίνακα δίνεται από τη σχέση $L_{ij}(m{)}^{-1}=L_{ij}(-m).$
• Ο πίνακας και ο αντίστροφός του είναι τριγωνικοί πίνακες.
• $\det (L_{ij}(m))=1.$ Επομένως, για έναν τετραγωνικό πίνακα Πρότυπο:Mvar (του σωστού μεγέθους) έχουμε $\det (L_{ij}(m)A)=\det (A).$
• Οι μετασχηματισμοί προσθήκης σειράς ικανοποιούν τις σχέσεις Σταίνμπεργκ.

Δείτε επίσης

• Field Arithmetic
• Πραγματικό προβολικό επίπεδο
• Εσωτερικό γινόμενο
• Φυσικός αριθμός
• Πίνακας (μαθηματικά)
• Τριγωνικός πίνακας
• Χωροχρόνος Μινκόβσκι
• Γκαουσιανή απαλοιφή
• Ταυτοτικός πίνακας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• English - Greek Dictionary of Pure and Applied Mathematics Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
• Αγγλοελληνικό Λεξικό Μαθηματικής Ορολογίας - Πανεπιστήμιο Κύπρου
• Matrix Analysis
• Matrix Analysis
• The Concise Oxford Dictionary of Mathematics
• An Introduction to Difference Equations
• Theory Of Difference Equations Numerical Methods And Applications
• Differential Equations, Difference Equations and Matrix Theory

Δημοσιεύσεις

• Πρότυπο:Cite journal
• Πρότυπο:Cite book
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Fearnley-Sander, Desmond, "Hermann Grassmann and the Creation of Linear Algebra", American Mathematical Monthly 86 (1979), pp. 809–817.
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation
• Πρότυπο:Citation

Παραπομπές

• Janko Bračič, Kolobar aritmetičnih funkcij (Ring of arithmetical functions), (Obzornik mat, fiz. 49 (2002) 4, pp. 97–108) (MSC (2000) 11A25)
• Iwaniec and Kowalski, Analytic number theory, AMS (2004).