Ορθοαιθυλομεθυλοβενζόλιο
Πρότυπο:Πληροφορίες χημικής ένωσης
To ορθοαιθυλομεθυλοβενζόλιο ή 1-αιθυλο-2-μεθυλοβενζένιο ή 1-αιθυλο-2-μεθυλοκυκλοεξατριένιο ή 2-αιθυλοτολουόλιο είναι ένα αρένιο με σύντομο συντακτικό τύπο o-C6H4(CH3)CH2CH3.
Δομή
| Δεσμοί[1] | ||||
| Δεσμός | τύπος δεσμού | ηλεκτρονική δομή | Μήκος δεσμού | Ιονισμός |
|---|---|---|---|---|
| C#1΄-#2΄,#1΄΄-H | σ | 2sp3-1s | 109 pm | 3% C- H+ |
| C#3-#6-H | σ | 2sp2-1s | 106 pm | 3% C- H+ |
| C#1-#6-C#2-#6,#1 | σ | 2sp2-2sp2 | 147 pm | |
| C#1...C#6' | π[2] | 2p-2p | 147 pm | |
| C#1΄-C#1 | σ | 2sp3-2sp2 | 151 pm | |
| C#1΄-C#2' | σ | 2sp3-2sp3 | 154 pm | |
| C#1-C#1΄΄ | σ | 2sp2-2sp3 | 151 pm | |
| Κατανομή φορτίων σε ουδέτερο μόριο | ||||
| C#2΄,#1΄΄ | -0,09 | |||
| C#1΄ | -0,06 | |||
| C#3-#6 | -0,03 | |||
| C#1-#2 | 0,00 | |||
| H | +0,03 | |||
Παραγωγή
Με αιθυλίωση τολουολίου
Με αιθυλίωση τολουολίου κατά Friedel-Crafts, παράγεται ορθοαιθυλομεθυλοβενζόλιο και παρααιθυλομεθυλοβενζόλιο[3]:
- Στη θέση του τριχλωριούχου αργιλίου (AlCl3), χρησιμοποιούνται (κατά περίπτωση) επίσης οι ακόλουθοι καταλύτες: τριχλωριούχο αντιμόνιο (SbCl3), τετραχλωριούχος κασσίτερος (SnCl4), τριφθοριούχο βόριο (BF3), διχλωριούχος ψευδάργυρος (ZnCl2), διχλωριούχος υδράργυρος (HgCl2) και διβρωμιούχος σίδηρος (FeBr2). Ιδιαίτερα ο τελευταίος, είναι ο καλύτερος, αν X = Br και ο BF3, αν X = F.
Με μεθυλίωση αιθυλοβενζολίου
Με μεθυλίωση αιθυλοβενζολίου κατά Friedel-Crafts, παράγεται ορθοαιθυλομεθυλοβενζόλιο και παρααιθυλομεθυλοβενζόλιο[3]:
- Στη θέση του τριχλωριούχου αργιλίου (AlCl3), χρησιμοποιούνται (κατά περίπτωση) επίσης οι ακόλουθοι καταλύτες: τριχλωριούχο αντιμόνιο (SbCl3), τετραχλωριούχος κασσίτερος (SnCl4), τριφθοριούχο βόριο (BF3), διχλωριούχος ψευδάργυρος (ZnCl2), διχλωριούχος υδράργυρος (HgCl2) και διβρωμιούχος σίδηρος (FeBr2). Ιδιαίτερα ο τελευταίος, είναι ο καλύτερος, αν X = Br και ο BF3, αν X = F.
Παράγωγα
Νίτρωση
Με νίτρωση παράγει 2-αιθυλο-3-μεθυλο-1-νιτροβενζόλιο, 3-αιθυλο-2-μεθυλο-1-νιτροβενζόλιο, 3-αιθυλο-4-μεθυλο-1-νιτροβενζόλιο και 4-αιθυλο-3-μεθυλο-1-νιτροβενζόλιο[4]:
Σουλφούρωση
Με σουλφούρωση παράγει 2-αιθυλο-3-μεθυλοβενζοσουλφονικό οξύ, 3-αιθυλο-2-μεθυλοβενζοσουλφονικό οξύ, 3-αιθυλο-4-μεθυλοβενζοσουλφονικό οξύ και 4-αιθυλο-3-μεθυλοβενζοσουλφονικό οξύ[4]:
Αλογόνωση
Με αλογόνωση παράγει 2-αιθυλο-1-αλο-3-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-αλο-2-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-αλο-4-μεθυλοβενζόλιο και 4-αιθυλο-1-αλο-3-μεθυλοβενζόλιο[4]:
- όπου Χ Cl ή Br. Τα άλλα αντίστοιχα αλονονίδια προκύπτουν σε δεύτερη φάση με υποκατάσταση αυτών με χρήση KI ή Hg2F2, αντίστοιχα.
- Αν χρησιμοποιηθεί φωτοχημική αλογόνωση παράγεται κυρίως o-C6H4(CH2CH3)CH2X και o-C6H4(CH3)CHXCH3.
Αλκυλίωση
Με αλκυλίωση κατά Friedel-Crafts παράγει 2-αιθυλο-1-αλκυλο-3-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-αλκυλο-2-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-αλκυλο-4-μεθυλοβενζόλιο και 4-αιθυλο-1-αλκυλο-3-μεθυλοβενζόλιο[4]:
Ακυλίωση
Με ακυλίωση κατά Friedel-Crafts παράγει 2-αιθυλο-1-ακυλο-3-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-ακυλο-2-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-ακυλο-4-μεθυλοβενζόλιο και 4-αιθυλο-1-ακυλο-3-μεθυλοβενζόλιο[4]:
Υδροξυλίωση
Υδροξυλίωση κατά Friedel-Crafts παράγει 2-αιθυλο-3-μεθυλοφαινόλη, 3-αιθυλο-2-μεθυλοφαινόλη, 3-αιθυλο-4-μεθυλοφαινόλη και 4-αιθυλο-3-μεθυλοφαινόλη[4]:
Αμίνωση
Αμίνωση κατά Friedel-Crafts παράγει 2-αιθυλο-3-μεθυλοανιλίνη, 3-αιθυλο-2-μεθυλοανιλίνη, 3-αιθυλο-4-μεθυλοανιλίνη και 4-αιθυλο-3-μεθυλοανιλίνη[4]:
Καρβοξυλίωση
Καρβοξυλίωση κατά Friedel-Crafts παράγει 2-αιθυλο-3-μεθυλοβενζοϊκό οξύ, 3-αιθυλο-2-μεθυλοβενζοϊκό οξύ, 3-αιθυλο-4-μεθυλοβενζοϊκό οξύ και 4-αιθυλο-3-μεθυλοβενζοϊκό οξύ[4]:
Αναγωγή
Με αναγωγή παράγει 1-αιθυλο-2-μεθυλοκυκλοεξάνιο[5]:
Οζονόλυση
Με οζονόλυση παράγει αιθανοδιάλη, οξοπροπανάλη, 2-οξοβουτανάλη και πεντανοδιόνη-2,3[6]:
Αλομεθυλίωση
Με αλομεθυλίωση κατά Blanc παράγει 2-αιθυλο-1-αλομεθυλο-3-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-αλομεθυλο-2-μεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1-αλομεθυλο-4-μεθυλοβενζόλιο και 4-αιθυλο-1-αλομεθυλο-3-μεθυλοβενζόλιο[7]::
Επίδραση καρβενίων
Με μεθυλένιο παράγει 2-αιθυλο-1,3-διμεθυλοβενζόλιο, 2-αιθυλο-1,4-διμεθυλοβεναζόλιο, 1-αιθυλο-2,4-διμεθυλοβενζόλιο, 3-αιθυλο-1,2-διμεθυλοβενζόλιο, 1-αιθυλο-6-μεθυλοκυκλοεπτατριένιο-1,3,5, 1-αιθυλο-2-μεθυλοκυκλοεπτατριένιο-1,3,5, 2-αιθυλο-3-μεθυλοκυκλοεπτατριένιο-1,3,5, 3-αιθυλο-4-μεθυλοκυκλοεπτατριένιο-1,3,5, 3-αιθυλο-2-μεθυλοκυκλοεπτατριένιο-1,3,5, 2-αιθυλο-1-μεθυλοκυκλοεπτατριένιο-1,3,5, ορθοδιαθυλοβενζόλιο, ορθομεθυλοπροπυλοβενζόλιο και ορθοϊσοπροπυλομεθυλοβενζόλιο:
Αναφορές και σημειώσεις
- ↑ Τα δεδομένα προέρχονται εν μέρει από το «Table of periodic properties of thw Ellements», Sagrent-Welch Scientidic Company και Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, Σελ. 34.
- ↑ Δεσμός 6 κέντρων και 6 ηλεκτρονίων
- ↑ 3,0 3,1 Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 358, §16.3.Γ1 και σελ. 359, §16.4.4.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 360, §16.5.1.
- ↑ Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 360, §16.5.2.
- ↑ Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 360, §16.5.3.
- ↑ Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 360, §16.5.5.
Πηγές
- Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
- Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
- SCHAUM'S OUTLINE SERIES, Οργανική Χημεία, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
- Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982