Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα Δευτεριούχο υδρογόνο

{{Πληροφορίες χημικής ένωσης
|όνομα                          = Δευτεριούχο υδρογόνο
|χρώμα τίτλου                   = #5D8AA8
|χρώμα                          = #5D8AA8
|εικόνα δομή                    = Hydrogen deuteride.svg
|μέγεθος εικόνας δομή           = 120
|λεζάντα εικόνας δομή           = 
|εικόνα χημική                  = 
|μέγεθος εικόνα χημική          = 
|λεζάντα εικόνα χημική          =
|εικόνα 3D                      = 
|μέγεθος εικόνας 3D             = 
|λεζάντα εικόνας 3D             = 
|εικόνα 2                       = 
|μέγεθος εικόνας 2              = 
|λεζάντα εικόνας 2              =
|εικόνα 3                       =
|μέγεθος εικόνας 3              = 
|λεζάντα εικόνας 3              = 
|όνομα IUPAC                    = Δευτεριούχο υδρογόνο
|άλλη ονομασία                  = ²H-διυδρογόνο<br>Υδροδευτέριο
<!-------Ενότητα : Χημικά Αναγνωριστικά------>
|χημικός τύπος                  = HD ή Η(²Η)
|μοριακή μάζα                   = 3,02204 ± 7·10<sup>-5</sup> [[amu]]
|σύντομος συντακτικός τύπος     = 
|συντομογραφίες                 = 
|CAS numb.                      = 13983-20-5  
|SMILES ident.                  = [2H][H]
|InChI ident.                   = 1S/H2/h1H/i1+1 
|EINECS numb.                   = 237-773-0 
|RTECS num.                     = 
|UN num.                        = 1049 
|PubChem CID                    = 167583
|ChemSpiderID                   = 146609 
|κωδικός προσθέτου τροφίμων     = 
|αντίστοιχες τριπλέτες          = 
<!-------- Ενότητα : Ισομέρεια ------->
|ισομέρεια                      = όχι
|ισομερή θέσης                  = 
|γεωμετρικά ισομερή             =
|οπτικά ισομερή                 = 
<!-------- Ενότητα : Δομή ----------->
|δομή                           = ναι
|διπολική ροπή                  = 
|κρυσταλλική δομή στερεού       = 
|μήκος δεσμού                   = 
|είδος δεσμού                   = ομοιοπολικός
|πόλωση δεσμού                  = 0
|γωνία δεσμού                   = 0°
|μοριακή γεωμετρία              = γραμμική
<!-------- Ενότητα : Φυσικές ιδιότητες----------->
|σημείο τήξης                   = −259&nbsp;°C
|σημείο βρασμού                 = −253&nbsp;°C
|κρίσιμη θερμοκρασία            = 
|κρίσιμη πίεση                  =
|κρίσιμος όγκος                 =
|σταθερά α                      =
|σταθερά β                      =
|πυκνότητα                      = 
|διαλυτότητα στο νερό           = 
|διαλυτότητα σε διαλύτες        = 
|ιξώδες                         =
|δείκτης διάθλασης              = 
|τάση ατμών                     =
|εμφάνιση                       = 
<!---------Ενότητα : Χημικες ιδιότητες--------->
|οξύτητα                        = 
|pI                             = 
|θερμότητα πλήρους καύσης       = 
|βαθμός οκτανίου                = 
|ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης = 
|σημείο αυτανάφλεξης            = 571&nbsp;°C
|αυτοδιάσπαση                   = 
|αυτοδιμερισμός                 =
|αυτοϊσομερίωση                 =
<!--------Ενότητα : Επικινδυνότητα ---------------->
|επικινδυνότητα                 = ναι
|εικόνα κινδύνου 1              = Hazard F.svg
|εικόνα κινδύνου 2              = 
|εικόνα κινδύνου 3              =
|εικόνα κινδύνου 4              =
|προσδιορισμός κινδύνων         = Πολύ εύφλεκτο (F+)
|φράση-R                        = 12
|φράση-S                        = 16, 33, 36, 38
|MSDS                           = 
|NFPA1                          = 0
|NFPA2                          = 4
|NFPA3                          = 0
|NFPA4                          = 
|άλλοι κίνδυνοι                 = 
<!------Ενότητα : Εκρηκτικό------>
|εκρηκτικό                      = ναι
|ευαισθησία στην κρούση         =
|ευαισθησία στην τριβή          =
|ταχύτητα έκρηξης               =
<!------Υποσημειώσεις ----->
|υποσημειώσεις                  = 
}}
Το '''δευτεριούχο υδρογόνο''' ([[αγγλική γλώσσα|αγγλικά]]: ''hydrogen deuteride'') είναι ένα [[Διατομικό μόριο|διατομικό]] [[χημικό είδος]] που αποτελείται από δύο (2) διαφορετικά [[ισότοπο|ισότοπα]] του [[υδρογόνο]]υ, πρώτιο και [[δευτέριο]]. Ο κανονικός [[χημικός τύπος|μοριακός τύπος]] του είναι '''H²Η''', αλλά για λόγους απλοποίησης συνήθως παριστάνεται ως '''HD'''.

== Φυσική παρουσία ==
Το δευτεριούχο υδρογόνο αποτελεί ένα έλασσον συστατικό του φυσικά υπάρχοντος διυδρογόνου. Ομοίως, είναι έλασσον αλλά διακριτό, συστατικό στις [[Ατμόσφαιρα|ατμόσφαιρες]] όλων των γιγάντιων [[Πλανήτης|πλανητών]], δηλαδή του [[Δίας (πλανήτης)|Δία]], του [[Κρόνος (πλανήτης)|Κρόνου]], του [[Ουρανός (πλανήτης)|Ουρανού]] και του [[Ποσειδώνας (πλανήτης)|Ποσειδώνα]], σε συγκεντρώσεις που κυμαίνονται περίπου μεταξύ 17 και 190 [[Ppm (μονάδα μέτρησης)|ppm]]. Το δευτεριούχο υδρογόνο έχει επίσης βρεθεί μεταξύ των υπολειμάτων [[Υπερκαινοφανείς αστέρες|υπερκαινοφανών αστέρων]]<ref>{{cite journal|title=SpitzerSpectral Line Mapping of Supernova Remnants. I. Basic Data and Principal Component Analysis|url=https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_2007-08-01_664_2/page/n301|last1=Neufeld|first1=David A.|last2=Hollenbach|first2=David J.|journal=The Astrophysical Journal|issue=2|doi=10.1086/518857|year=2007|volume=664|pages=890|arxiv=0704.2179|bibcode=2007ApJ...664..890N|last3=Kaufman|first3=Michael J.|last4=Snell|first4=Ronald L.|last5=Melnick|first5=Gary J.|last6=Bergin|first6=Edwin A.|last7=Sonnentrucker|first7=Paule}}</ref>, καθώς και σε άλλες πηγές διυδρογόνου.

{| class="wikitable"
|+Σύγκριση συγκέντρωσης HD έναντι H<sub>2</sub> στις ατμόσφαιρες των γιγάντιων πλανητών
!Πλανήτης
!HD
ppm
!H<sub>2</sub>
ppm
|-
|Δίας
|~30
|760.000 ± 20.000<ref>{{Cite book|title=Guillot, Tristan; Gautier, Daniel; Hubbard, William B (December 1997). "NOTE: New Constraints on the Composition of Jupiter from Galileo Measurements and Interior Models". Icarus. 130 (2): 534–539|first=|last=|publisher=|location=|page=}}</ref>
|-
|Κρόνος
|~17<ref>{{Cite web|url=https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-662-65093-6_417|title=springer.com}}</ref>
|963.000<ref>{{Cite web|url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.aat2382|title=science.org}}</ref> 
|-
|Ουρανός
|~70
|830.000 ± 30.000<ref>{{Cite web|url=https://www.eleftheria.gr/m/%CE%B1%CF%80%CF%8C%CF%88%CE%B5%CE%B9%CF%82/item/41910.html|title=eleftheria.gr}}</ref>
|-
|Ποσειδώνας
|~190
|800.000 ± 32.000<ref name="hubbard">{{cite journal|last=Hubbard|first=W. B.|title=Neptune's Deep Chemistry|journal=Science|year=1997|volume=275|issue=5304|pages=1279–1280|url=http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/275/5304/1279|accessdate=2008-02-19|doi=10.1126/science.275.5304.1279|pmid=9064785}}</ref>
|}

== Παραγωγή ==
[[Αρχείο:H2&HDlowRes.tiff|αριστερά|μικρογραφία|Φασματοσκοπία πρωτονιακού πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού ενός διαλύματος δευτεριούχου υδρογόνου (παριστάνεται με κόκκινες ράβδους) και διυδρογόνου (μπλε ράβδος). Η τριπλέτα 1:1:1 προκύπτει με το συντονισμό του πυρήνα πρωτίου, με πυρηνική περιστροφή I = 1/2 με τον πυρήνα δευτερίου, με I = 1.]]Σε [[Εργαστήριο|εργαστηριακή]] κλίμακα το δευτεριούχο υδρογόνο παράγεται με επίδραση [[Υδρίδιο του νατρίου|υδριδίου του νατρίου]] (NaH) σε [[Βαρύ ύδωρ|οξείδιο του διδευτερίου]] (D<sub>2</sub>O):<ref>{{cite journal|title=Preparation and Spectroscopic Properties of the η<sup>2</sup>-Dihydrogen Complexes [MH(η<sup>2</sup>-H<sub>2</sub>)PR<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>PR<sub>2</sub>)<sub>2</sub>]<sup>+</sup> (M = Iron, Ruthenium; R = Ph, Et) and Trends in Properties Down the Iron Group Triad|authors=Bautista, Maria T.; Cappellani, E. Paul; Drouin, Samantha D.; Morris, Robert H.; Schweitzer, Caroline T.; Sella, Andrea; Zubkowski, Jeffery|journal=Journal of the American Chemical Society|doi=10.1021/ja00013a025|year=1991|volume=113|pages=4876-87}}</ref>

<math>\mathrm{NaH + D_2O \xrightarrow{} HD + NaOD} </math>

== Παραπομπές και σημειώσεις ==
<references />

[[Κατηγορία:Υδρογόνο]]